بررسی فقهی و حقوقی تغییر جنسیت

بر اهل علم پوشیده نیست که موضوع «تغییر جنسیت» یکی‌ از موضوعات بسیار مهمی‌ است که موجب پیدایش مسایل جدید حقوقی شده و تاکنون چندان سابقه‌ای نداشته است. یکی از مسائل مطرح، مشروع و یا نامشروع بودن خود عمل است. بنابراین، از یک نظر این پرسش مطرح می‌‏شود که آیا هر شخصی حق دارد که جنسیتش را تغییر دهد یا این که هیچ کس حق تغییر جنسیت خود را ندارد و یا آن که در شرایط خاصی حق دارد جنسیت خود را تغییر دهد. از طرف دیگر، بعد از انجام عمل تغییر جنسیت، سؤال دیگر آن است که آیا چنین شخصی حق دارد، خواهان تغییر جنسیت و نام خود در شناسنامه شود؟ و آیا قانونگذار، جنسیت و نام جدید این افراد را به رسمیت می‏شناسد؟ در این کتاب، مشروعیت تغییر جنسیت و شناخت ضرورت انجام آن از طرف مراجع قانونی، بر طبق قواعد حقوق ایران و فقه اسلامی‌ مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

تحلیل و بررسى مسأله «تغییر جنسیت» نه تنها از منظر پزشکى، بلکه از نظر مباحث حقوقى و فقهی جای بررسی بسیار دارد. چرا که با گذشت زمان شقوق بیشتری در این باب طرح گشته و در این میان بیش از همه، اذهان حق طلب متدینان ـ در ادیان ابراهیمی یا ادیان بشری (مکاتب بشری)- معطوف صحت یا سقم این امر گشته و از این رو باید بر این شد تا طرحی جامع برای این مساله که شاید چندان مستحدثه نباشد طراحی نمود تا هم از نظر پزشکی بر صحت یا سقم قطعی این مساله با در نظر داشت شرایط گوناگونش یقین و قطع، حاصل شود و هم در راستای تعیین جواز یا عدم جواز، از نظر دینی مورد مداقه و پژوهش و بررسی قرار گیرد و هم برای افرادی که به دلایل گوناگون اقدام به این امر نموده اند، نقطه ابهامی در باب جواز آن چه از نظر دین و چه از نظر علم پزشکی روز و چه از نظر حقوقی باقی نماند و هر کس که مترصد انجام  این عمل است، با در نظر داشت شرایط خود پیش از عمل و شرایط پس از عمل، و آگاهی کامل و رضایتمندانه از شرایط فیزیولوژیکی و روانی حاصل از این عمل ـ و شاید مساله‌ی مواجهه جامعه با این شخص به عنوان یک فرد "تغییر جنسیت یافته" ـ ونیز مساله حقوق و تکالیف دینی یا غیر دینی فردی و اجتماعی پس از این تغییر در بدن، اقدام به آن نماید.     

فهرست مطالب

فصل اول: سیر تطور و پیشینه‌ تغییر جنسیت.. 15

گفتار اول: تغییر جنسیت در ایران.. 15

بیان یک نمونه‌ی عینی   16

کمک هزینه بیماران نیازمند به تغییر جنسیت   17

تغییر جنسیت در خارج از ایران   19

گفتار دوم: روش تغییر جنسیت.. 23

گفتار سوم: تغییر جنسیت از منظر فیزیولوژیکی.. 24

گفتار چهارم: تغییر جنسیت از منظر روحی و روانی.. 25

آشنایی با چند اصطلاح   47

گفتار پنجم: تفاوت ترانس ‌سکچوال با همجنس‌گرایی.. 48

گفتار ششم: دلایل "ترانس سکچوال" شدن.. 52

گفتار هفتم: رهایی از حالت "ترانس‌سکچوال".. 53

رضایت تغییر جنسیت داده‌ها از عمل جراحی   55

آمار فعلی دو جنسی ها و تغییر جنسیت درایران   56

تصویر نادرست از تی.اس‌ها در فیلم‌های سینمایی   62

گفتار هشتم: علل تغییر جنسیت و روند حقوقی ـ اجرایی آن در ایران امروز   64

فصل دوم: تغییر جنسیت در روایات معصومین (ع).. 71

فصل سوم: فتواهای مطرح جهان درباره تغییر جنسیت.. 75

گفتار اول: اسقفهای مسیحی.. 75

گفتار دوم: فقهای شیعه.. 76

1- امام خمینی (ره).. 76

2 ـ مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای   78

3- حضرت آیت‌الله سید محمدرضا گلپایگانی(ره)   78

4- حضرت آیت‌الله محمدعلی اراکی(ره)   79

5- حضرت آیت‌الله ناصر مکارم شیرازی   79

6- آیت الله سید محمد حسین فضل‌الله   81

7ـ آیت‌الله سید ابوالقاسم خویی (ره)   84

8ـ آیت‌الله سید محمد محسن حسینی طهرانی   85

9ـ آیت‌الله سید علی سیستانی   85

10- آیت‌الله سید حسین موسوی تبریزی   85

11ـ آیت‌الله سید محسن خرازی   86

12- آیت‌الله محمد مؤمن قمی   89

خلاصه‌ی سخن.. 92

13- آیت‌الله محمد فاضل لنکرانی(ره)   92

14- آیت‌الله سید محمد باقر موسوی مهری   93

گفتار سوم: فقهای اهل تسنن.. 93

1ـ شنقیطی.. 94

2- شیخ عبد الکریم خضیر   94

3- شیخ محمد صالح منجد   95

4- شیخ فیصل مولوی.. 95

جمع‌بندی نظرات فقهاء   96

فصل چهارم: جواز تغییر جنسیت‏ از منظر حقوقی.. 97

گفتار اول: نظریه ممنوعیت تغییر جنسیت.. 97

گفتار دوم: نظریه مشروعیت تغییر جنسیت.. 99

گفتار سوم: نظریه مشروعیت مشروط.. 101

شرایط برای جواز تغییر جنسیت   104

گفتار چهارم: احکام تغییر جنسیت و فرد دوجنسی.. 109

1- تغییر جنسیت و اجازه شوهر   109

2- تغییر جنسیت برده و کنیز   112

3- تغییر جنسیت اجیر   113

4- تغییر جنسیت ومساله‌ بقای ازدواج   114

5 ـ تغییر جنسیت و مساله‌ مهریه   119

6- تغییر جنسیت و مساله عده نگه داشتن زن   127

7- تغییر جنسیت و مساله ولایت و سرپرستی   128

8- تاثیر تغییر جنسیت در خویشاوندان نسبی و مساله ارث   132

9- تغییر جنسیت و مساله محرمیت در غیر پدر و مادر   139

10- تغییر جنسیت مادر و ازدواج او با دخترانش   139

11- تغییر جنسیت پدر و ازدواج او با پسرانش   142

12- تغییر جنست مادر و محرم بودن او با همسر پسرانش   144

13- تغییر جنسیت عروس و ازدواج او با مادر شوهرش   147

14- ازدواج زن تغییر جنسیت داده   149

15- تلقیح مصنوعی با اسپرم فرد خنثی   149

16- دیه فرد خنثی.. 149

17- قضاوت شخص خنثی.. 150

18- زنای خنثی با زن بیگانه   150

19- زنا با خنثای مشکل   150

20- ازدواج خنثای مشکل   150

21- زن تغییر جنسیت داده و مساله قصاص   151

22- تغییر جنسیت پسر در سن 10 سالگی   151

گفتار چهارم: قوانین حقوقی تغییر جنسیت در ایران و دیگر کشورها   151

گفتار پنجم: شناسایی جنسیت جدید.. 154

گفتار ششم: مرجع شناسایی.. 155

نتایج تحقیق.............................. 158

فهرست منابع.. 159

الف) کتب فارسی و عربی.. 159

ب) مقالات.. 161

ج) اینترنت.. 161

کتاب های نویسندگان.. 163