قانون مدنی نموداری و محشا

 

تألیف کتاب «قانون مدنی نموداری و محشّا» گامی بلند در جهت آسان‌سازی مراجعه به قوانین و تلاش برای غنی‌سازی هرچه بیشتر گنجینه علمی این مرز و بوم در زمینه کتب حقوقی می‌باشد. از زمان تصویب و ارائه مجموعه عظیم قوانین در ایران، همواره ناشران متعددی با اهداف متفاوت در این عرصه حضور داشته‌اند، اما ارائه قوانین به‌صورت نموداری ایدة جدیدی است که به منظور فهم عمیق‌تر و سریع‌تر قوانین با همت جمعی از پژوهشگران و زیرنظر اساتید برجسته حقوق انجام شده است.

قوانین نموداری دسترسی محققان، پژوهشگران، قضات، وکلا، سردفترداران، دانشجویان و دیگر علاقه‌مندان و دلدادگان عرصه علم حقوق را به این دانش بسی آسان‌تر نموده است. به‌علاوه دانشجویان و همچنین دانش‌آموختگان رشته حقوق که قصد ادامه تحصیل و یا شرکت در آزمون‌های مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری و یا آزمون‌هایی مانند قضاوت، سردفتری، وکالت، مشاوره حقوقی و آزمون‌های استخدام در دادگستری، سازمان ثبت اسناد و املاک و... را دارند، با مراجعه به کتاب حاضر می‌توانند به قوانین و مقررات جاری و معتبر دست یابند، به‌ویژه اینکه مطالعه آراء وحدت رویه هیأت عمومی دیوان عالی کشور به‌عنوان یکی از منابع مهم شرکت در آزمون‌های مزبور ضرورتی اجتناب‌ناپذیر و نیازی اساسی است و با مدنظر قرار دادن این موضوعات در کتاب پیش رو ذیل مواد، آراء وحدت رویه مرتبط ذکر شده که علاوه بر پاسخگویی به این نیاز مخاطب، فهم هرچه عمیق‌تر مواد قانونی را به دنبال دارد. در پایان کتاب نیز مجموعه‌ای از جدیدترین و کاربردی‌ترین قوانین با آخرین اصلاحات ذکر شده تا نیاز مخاطب به مطالعه چندین عنوان متنوع و متفاوت از کتب قوانین را یکجا پاسخگو باشد.

نکته مهم و پایانی اینکه برای نموداری کردن مطالب، بهترین و راحت‌ترین تقسیم‌بندی جهت یادگیری دقیق‌تر و سریع‌تر انجام شده است به‌طوری که در صورت امکان، متن مواد و تبصره‌ها به قسمت‌های هم‌عرض بزرگ و در غیر این‌صورت به قسمت‌های هم‌عرض کوچک‌تر تقسیم شده است و از تقسیم‌بندی‌های زائد که باعث تشویش ذهن یا کند شدن یادگیری گردد خودداری شده است.

 

 

فهرست مطالب

 

 

قانون مدنی- مقدمه. 15

در انتشار و آثار و اجراء قوانین به‌طور عموم. 15

جلد اول- در اموال. 21

کتاب اول- در بیان اموال و مالکیت به طور کلی... 23

باب اول- در بیان انواع اموال.. 23

فصل اول- در اموال غیرمنقول.. 23

فصل دوم- در اموال منقوله. 27

فصل سوم- در اموالی که مالک خاص ندارد. 28

باب دوم- در حقوق مختلفه که برای اشخاص نسبت به اموال حاصل می‌شود. 31

فصل اول- در مالکیت.... 32

فصل دوم- در حق انتفاع.. 34

مبحث اول- در عمری و رقبی و سکنی... 35

مبحث دوم- در وقف... 38

مبحث سوم- در حق انتفاع از مباحات... 48

فصل سوم- در حق ارتفاق نسبت به ملک غیر و در احکام و آثار املاک نسبت به املاک مجاور 49

مبحث اول- در حق ارتفاق نسبت به ملک غیر. 49

مبحث دوم- در احکام و آثار املاک نسبت به املاک مجاور. 53

مبحث سوم- در حریم املاک. 60

کتاب دوم- در اسباب تملک.... 63

قسمت اول- در احیاء اراضی موات و حیازت اشیاء مباحه. 63

باب اول- در احیاء اراضی موات و مباحه. 63

باب دوم- در حیازت مباحات... 65

باب سوم- در معادن.. 69

باب چهارم- در اشیاء پیدا شده و حیوانات ضاله. 69

فصل اول- در اشیاء پیدا شده. 69

فصل دوم- در حیوانات ضاله. 71

باب پنجم- در دفینه. 72

باب ششم- در شکار. 73

قسمت دوم- در عقود و معاملات و الزامات... 74

باب اول- در عقود و تعهدات به‌طور کلی... 74

فصل اول- در اقسام عقود و معاملات... 75

فصل دوم- در شرایط اساسی برای صحت معامله. 76

مبحث اول- در قصد طرفین و رضای آن‌ها 77

مبحث دوم- در اهلیت طرفین... 81

مبحث سوم- در مورد معامله. 82

مبحث چهارم- در جهت معامله. 83

فصل سوم- در اثر معاملات... 84

مبحث اول- در قواعد عمومی... 84

مبحث دوم- در خسارات حاصله از عدم اجرای تعهدات... 86

مبحث سوم- در اثر عقود نسبت به اشخاص ثالث.... 88

فصل چهارم- در بیان شرایطی که در ضمن عقد می‌شود. 88

مبحث اول- در اقسام شرط... 88

مبحث دوم- در احکام شرط... 89

فصل پنجم- در معاملاتی که موضوع آن مال غیر است یا معاملات فضولی... 93

فصل ششم- در سقوط تعهدات... 98

مبحث اول- در وفا به عهد.. 98

مبحث دوم- در اقاله. 103

مبحث سوم- در ابراء. 104

مبحث چهارم- در تبدیل تعهد.. 105

مبحث پنجم- در تهاتر. 105

مبحث ششم- مالکیت ما فی‌الذمه. 107

باب دوم- در الزاماتی که بدون قرارداد حاصل می‌شود. 107

فصل اول- در کلیات... 107

فصل دوم- در ضمان قهری... 109

مبحث اول- در غصب.... 109

فصل دوم- در اتلاف... 115

مبحث سوم- در تسبیب.... 116

مبحث چهارم- در استیفاء. 117

باب سوم- در عقود معینه مختلفه. 118

فصل اول- در بیع.. 118

مبحث اول- در احکام بیع.. 118

مبحث دوم- در طرفین معامله. 120

مبحث سوم- در مبیع.. 121

مبحث چهارم- در آثار بیع.. 124

فقره اول- در ملکیت مبیع و ثمن... 125

فقره دوم- در تسلیم.. 126

فقره سوم- در ضمان درک.... 132

فقره چهارم- در تأدیه ثمن... 134

مبحث پنجم- در خیارات و احکام راجعه به آن.. 135

فقره اول- در خیارات... 135

اول- در خیار مجلس..... 136

دوم- در خیار حیوان.. 136

سوم- در خیار شرط... 137

چهارم- در خیار تأخیر ثمن... 137

پنجم- در خیار رؤیت و تخلف وصف... 140

ششم- در خیار غبن... 141

هفتم- در خیار غیب.... 142

هشتم- در خیار تدلیس..... 147

نهم- در خیار تبعض صفقه. 147

دهم- در خیار تخلف شرط... 148

فقره دوم- در احکام خیارات به‌طور کلی... 148

فصل دوم- در بیع شرط... 151

فصل سوم- در معاوضه. 152

فصل چهارم- در اجاره. 153

مبحث اول- در اجاره اشیاء. 154

مبحث دوم- در اجاره حیوانات... 165

مبحث سوم- در اجاره اشخاص..... 166

فقره اول- در اجاره خدمه و کارگر. 167

فقره دوم- در اجاره متصدی حمل و نقل... 168

فصل پنجم- در مزارعه و مساقات... 168

مبحث اول- در مزارعه. 168

مبحث دوم- در مساقات... 175

فصل ششم- در مضاربه. 175

فصل هفتم- در جعاله. 179

فصل هشتم- در شرکت.... 181

مبحث اول- در احکام شرکت.... 181

مبحث دوم- در تقسیم اموال شرکت. 185

فصل نهم- در ودیعه. 190

مبحث اول- در کلیات... 190

مبحث دوم- در تعهدات امین... 192

مبحث سوم- در تعهدات امانت‌گذار. 196

فصل دهم- در عاریه. 197

فصل یازدهم- در قرض..... 200

فصل دوازدهم- در قمار و گروبندی... 201

فصل سیزدهم- در وکالت.... 202

مبحث اول- در کلیات... 202

مبحث دوم- در تعهدات وکیل... 203

مبحث سوم- در تعهدات موکل... 205

مبحث چهارم- در طرق مختلفه انقضاء وکالت.... 206

فصل چهاردهم- در ضمان عقدی... 208

مبحث اول- در کلیات... 208

مبحث دوم- در اثر ضمان بین ضامن و مضمون‌له. 210

مبحث سوم- در اثر ضمان بین ضامن و مضمون‌عنه. 213

مبحث چهارم- در اثر ضمان بین ضامنین... 215

فصل پانزدهم- در حواله. 216

فصل شانزدهم- در کفالت.... 218

فصل هفدهم- در صلح.. 223

فصل هجدهم- در رهن... 226

فصل نوزدهم- در هبه. 232

قسمت سوم- در اخذ به شفعه. 235

قسمت چهارم- در وصایا و ارث... 239

باب اول- در وصایا 239

فصل اول- در کلّیات... 239

فصل دوم- در موصی... 244

فصل سوم- در موصی‌به. 245

فصل چهارم- در موصی‌له. 248

فصل پنجم- در وصی... 249

باب دوم- در ارث... 251

فصل اول- در موجبات ارث و طبقات مختلفه وراث... 251

فصل دوم- در تحقق ارث... 252

فصل سوم- در شرایط و جمله‌ از موانع ارث... 254

فصل چهارم- در حجب.... 258

فصل پنجم- در فرض و صاحبان فرض..... 261

فصل ششم- در سهم‌الارث طبقات مختلف وراث... 264

مبحث اول- در سهم‌الارث طبقه اولی... 264

مبحث دوم- در سهم‌الارث طبقه دوم. 268

مبحث سوم- در سهم‌الارث وراث طبقه سوم. 273

مبحث چهارم- در میراث زوج و زوجه. 278

کتاب سوم- در مقررات مختلفه. 283

جلد دوم- در اشخاص... 283

کتاب اول- در کلیات... 287

کتاب دوم- در تابعیت.... 293

کتاب سوم- در اسناد سجل احوال.. 303

کتاب چهارم- در اقامتگاه. 309

کتاب پنجم- در غیاب مفقودالاثر. 313

کتاب ششم- در قرابت.... 321

کتاب هفتم- در نکاح و طلاق.. 323

باب اول- در نکاح.. 323

فصل اول- در خواستگاری... 323

فصل دوم- قابلیت صحی برای ازدواج.. 325

فصل سوم- در موانع نکاح.. 326

فصل چهارم- شرایط صحت نکاح.. 331

فصل پنجم- وکالت در نکاح.. 333

فصل ششم- در نکاح منقطع.. 334

فصل هفتم- در مهر. 334

فصل هشتم- در حقوق و تکالیف... 343

زوجین نسبت به یکدیگر. 343

باب دوم- در انحلال عقد نکاح.. 348

فصل اول- در مورد امکان فسخ نکاح.. 349

فصل دوم- در طلاق.. 353

مبحث اول- در کلیات... 353

مبحث دوم- در اقسام طلاق.. 356

مبحث سوم- در عده. 357

کتاب هشتم- در اولاد. 361

باب اول- در نسب.... 361

باب دوم- در نگاهداری و تربیت اطفال.. 364

باب سوم- در ولایت قهری پدر و جد پدری... 368

کتاب نهم- در خانواده. 375

فصل اول- در الزام به انفاق.. 375

کتاب دهم- در حجر و قیمومیت.... 379

فصل اول- در کلیات... 379

فصل دوم- در موارد نصب قیم و ترتیب آن.. 383

فصل سوم- در اختیارات و وظایف و مسئولیت قیّم و حدود آن.. 390

نظارت مدعی‌العموم در امور صغار و مجانین و اشخاص غیر رشید.. 390

فصل چهارم- در موارد عزل قیم.. 394

فصل پنجم- در خروج از تحت قیمومت.... 396

جلد سوم- در ادلة اثبات دعوی.. 397

کتاب اول.. 401

باب اول- در شرائط اقرار. 401

باب دوم- در آثار اقرار. 404

کتاب دوم- در اسناد. 407

کتاب سوم- در شهادت... 415

باب اول- در موارد شهادت... 415

باب دوم- در شرائط شهادت... 417

کتاب چهارم- در امارات... 419

کتاب پنجم- در قسم.. 421

محشّای تکمیلی

قانون مسئولیت مدنی... 427

قانون روابط موجر و مستأجر. 433

قانون حمایت خانواده. 437

آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت خانواده. 457