احتمالا "درد" یکی از اولین واژه های ادبیات انسانی بوده است و از روزی که انسان خلق شده است و روح در جسمش دمیده شده است گویی درد نیز همزاد روح و جسم آدمی متولد شده است.
گرچه به نظر می رسد در ابتدا نوع جسمی آن بیشتر مورد توجه بشر بوده است تا درد روحی و سپس آرام آرام " درد" روح و روان نیز به ادبیات انسانی وارد شده است لکن سلامتی یکی از آمال و آرزوهای انسان بوده و بشر خاکی عدم وجود سلامتی را مترادف با رنج ، فرسودگی، پیری و سرانجام زوال دانسته است.
از طرفی ساختار بشر به گونه ای است که در صورت وجود سلامتی کمتر درکی از بیماری و رنج ناشی از آن دارد و به ویژه در سنین پایین تر خود را شاید زوال ناپذیر تصور نماید به گونه ای که سعدی علی الرحمه می فرماید:
«قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید.» و در آموزه های دینی ما سلامت جایگاه ویژه ای داشته و دارد به نوعی که امام علی (ع) می فرمایند: «النعمتان مجهولتان، الصحه و الامان» دو نعمت است که مجهول مانده است: سلامتی و امنیت. همچنین است که به فرموده امام سجاد (ع) سلامتی نعمتی پنهانی است هر گاه یافتی آن را فراموش می کنی و هرگاه از دست می دهی آن را به یاد می آوری.
به عبارتی آدمی در طول تاریخ کمتر قدر سلامتی ونعمت ناشی از آن را دانسته است و طی سالهای اخیر انسان مدرن به ویژه در جوامع توسعه یافته و پیشرو و کمتر در جوامع در حال توسعه گویی به فکر پیشگیری از بیماری ها افتاده است تا درمان.
و اما بیماری و درد و رنج ناشی از آن از یکسو و هزینه های فراوان درمان از سوی دیگر مدام دغدغه ای برای جوامع انسانی بوده است.گرچه امروزه بیمه ها ، شرکت های تسهیل گر درمان و.... عموماً در تلاش اند تا بخشی از بار مادی ناشی از بیماری ها را از روی دوش انسان بیمار بردارند.
اصولا واژه "بیمار" در فرهنگ عامه به کسی که سلامتی اش به شدت مورد تهدید قرار گرفته است اطلاق می گردد و فرهنگ عامه یک درمان خواه دندانپزشکی، پوست ، مو، زیبایی و.... را کمتر در زمره بیماران تلقی می کنند؛ حال آن که در فرهنگ تخصصی دنیای پزشکی گویی هر مراجعه کننده ای به درمان گران و مراکز شبه درمانی نیز یک "بیمار" پنداشته می شود.
جدای از این تعبیرها و تفسیرها ، "مجموعه سفیر لبخند سلامت" به عنوان یک فعال حرفه ای تسهیل گر حوزه درمان در تلاش است تا نقش تسهیلگر حرفه ای را در این زمینه ایفا نماید و درمان خواهان را به نزدیکترین و به صرفه ترین و متخصص ترین پزشکان و مراکز درمانی متصل نماید تاهم فرصتی را برای یادآوری برخی پیشگیری ها و درمان ها به هموطنان فراهم آورد و هم بهترین پزشکان و دندانپزشکان و سایر متخصصین علم پزشکی و مراکز درمانی را با مطلوب ترین قیمت ممکن و با کیفیت ترین خدمات به هموطنان معرفی نماید تا شاید توانسته باشد گامی در راه افزایش شاخص سلامتی در جامعه بردارد.
بدیهی است تمامی متخصصین مذکور دارای مجوز قانونی فعالیت از ارگان های مسئول ذیربط بوده و مجموعه سفیر صرفا نقش تسهیل گری فوق را عهده دار است.
و اما فعالیت چند ساله اخیر یک نکته اساسی را نیز به مسئولین مجموعه سفیر یادآوری نموده است و آن هم بی اطلاع بودن و یا حداقل کم اطلاع بودن بسیاری از شهروندان و حتی فعالان بخش پیشگیری و درمان با حقوق شهروندی خویش است که در این راستا و برای پاسخ به این نیاز در مذاکره با استاد ارجمند علم حقوق جناب آقای مجتبی باری راهی گشوده شد تا مطالبی تحت عنوان "حقوق مرتبط با مسائل درمانی مردم در مراجعه به مراکز درمانی" تالیف و تدوین گردد تا در اختیار هموطنان و فعالان حوزه خدمات درمانی قرار گیرد.
ضمن تقدیر از زحمات بی شائبه استاد ارجمند جناب آقای باری وکسب اجازه از محضر ارجمند ایشان موجب افتخار است که کتاب حاضر را تقدیم نماییم، به جملگی پزشکان، دندانپزشکان و سایر متخصصان و درمان گران که بر پایه سوگند نامه خود مدام در راه خدمت به همنوعان خویش کوشیده اند تا باری از دوش پر درد آنان بردارند و سلامتی و سعادت را به جامعه ایران عزیز هدیه نمایند و نیز تقدیم می نماییم به تمامی هموطنان ارجمند که در تلاش اند با اطلاع از حقوق شهروندی خویش در بخش خدمات درمانی مسئولین واحدهای مربوطه را در ارائه خدمات مطلوبتر یاری نمایند ونیز خاضعانه تقدیم نماییم به همه آنانی که در تلاش اند تا بار دردی را از دوش پر رنج هم نوعان خویش برداشته و برای کاستن از آلامشان گامی بردارند. گامی در راه سلامت، در راه سعادت و در راه آرامش و آسایش!.
فهرست مطالب
مقدمه
مقدمه مؤلف
فصل اول: تاریخچه پزشکی
فصل دوم: حقوق اجتماعی درمانی
الف) منشور حقوق بیمار
ب) منشور تکریم مادران باردار
ج) حقوق بیمار در داروخانه
فصل سوم: حقوق درمانی در بیمارستان
فصل چهارم: حقوق جزایی درمانی
الف) مسئولیت کیفری پزشک
ب) جایگاه رضایت و برائت در خدمات پزشکی
ج) مراجع قضایی صالح به رسیدگی
1-شورای حل اختلاف
2- دادسرای عمومی و انقلاب
3-دادگاه کیفری یک یا دو
4- دادگاه انقلاب
ج) مصادیق جرایم پزشکی
1- سهل انگاری در انجام وظیفه و عدم رعایت موازین علمی ، شرعی و قانونی
2- ارتکاب عمدی قتل و صدمات بدنی در جریان اعمال پزشکی
3- ارتکاب غیر عمدی قتل و صدمات بدنی در جریان اعمال پزشکی
4- افشاء اسرار پزشکی
5- صدورگواهی خلاف واقع پزشکی
6- خودداردی ازکمک به مصدومین و افراد در معرض خطر جانی
7- سقط جنین عمدی
8- جعل عنوان پزشک متخصص
9- عدم حضور مسئول فنی در داروخانه
10- انجام امور پزشکی بدون پروانه لازم
11- جرایم مربوط به دارو و فرآورده های مربوطه
فصل پنجم: حقوق مدنی درمانی
فصل ششم: حقوق انتظامی درمانی
الف) مسئولیت انتظامی پزشک
ب) مجازاتهای انتظامی پزشک
ج) مصادیق تخلفات انتظامی و مجازاتهای آن
1-انجام خدمات پزشکی با اعمال تبعیض
2-سهل انگاری در انجام وظیفه قانونی
3-افشاء اسرار حرفه ای و نوع بیماری
4-عدم صرف وقت کافی برای معالجه و تشخیص
5- انجام امور خلاف شؤون پزشکی
6- تحمیل مخارج غیر ضروری
7- ایجاد رعب و هراس در بیمار
8- تجویز داروهای روان گردان و مخدر
9- عدم رعایت تعرفههای خدمات درمانی
10- همکاری در پیشگیری از بیماریهای واگیری
11- جذب بیمار به مطب شخصی
12- دریافت وجه یا مالی از بیماران
13- جذب بیمار برخلاف شؤون حرفه پزشکی
14-تبلیغات گمراه کننده
15- استفاده از عناوین علمی و تخصصی غیر تأیید شده
16- تجویز داروی غیرمجاز
17- امتناع از ادامه معالجه
18- تخلف از ادامه درمان به جهت وجود پزشک مشاور
19- تجویز داروهای مازاد بر نیاز بیمار
20- فروش غیرمجاز دارو و ابزار پزشکی
21- عدم تنظیم نسخه خوانا و قابل فهم
22- عدم نظارت مسئولان فنی
23- تخلف از اندازه و سایر مشخصات سر نسخهها، تابلوها
23- بکارگیری و استفاده از افراد غیر مجاز در امور پزشکی
24- عدم اطلاع نشانی و تغییر نشانی به سازمان نظام پزشکی
25- تعلل در انجام اقدامات مناسب برای نجات بیمار
26- عدم رعایت مقررات و مصوبات حرفه ای
27- تخلفات تعزیراتی
د) مراجع انتظامی رسیدگی به تخلفات پزشکی
ه) آیین دادرسی شکایت انتظامی
و) سامانه های اعلام تخلف
فصل هفتم: حقوق بیمهای درمانی
فصل هشتم: ضمایم