بستن

- اصول فقه به بیان ساده
  • تعداد کل امتیازات ثبت شده : 1

اصول فقه به بیان ساده

ابوالفضل باقری راد

نا موجود موجود شد به من اطلاع بده

مشخصات کلی

نام ناشر

آریا داد

نام مولف

ابوالفضل باقری راد

سال انتشار

1398

نوبت انتشار

10

قطع کتاب وزیری شومیز
تعداد صفحه

368

تیراژ

2000

شابک

9786226375856

 

تحلیل نموداری

نگاهی متفاوت به بررسی و تشریح مواد قانونی

طبقه بندی موضوعی، نکات کاربردی، مثالهای ساده و روان

مطابق با سرفصل های آموزشی دانشگاه

ویژه دانشجویان و داوطلبان وکالت، قضاوت، کارشناسی ارشد

 

 

فهرست

پیشگفتار

بخش اول: الفاظ

گفتار اول: وضع الفاظ
وضع
ارکان وضع
دلالت، دال، مدلول
دلالت عقلی(ذاتی یا عقلی)
دلالت طبعی یا طبیعی
دلالت وضعی(جعلی، قراردادی یا اعتباری)
اقسام دلالت وضعی
دلالت وضعی لفظی
دلالت مطابقی
دلالت تضمنی
دلالت التزامی
دلالت وضعی غیرلفظی
اقسام وضع لفظ
وضع تعیینی یا تخصیصی
اقسام وضع تعیینی یا تخصیصی
وضع تعیینی ضمنی
وضع تعینی یا تخصصی
تفاوت وضع تعیینی با تعینی
اقسام وضع به اعتبار موضوع له
وضع خاص – موضوع له خاص
وضع عام – موضوع له عام
وضع عام – موضوع له خاص
وضع خاض – موضوع له عام
حقیقت و مجاز
علامت حقیقت و مجاز
تصریح واضع و عدم تصریح واضع
تبادر و عدم تبادر
صحت حمل و عدم صحت حمل
اطراد و عدم اطراد
استعمال و اقسام آن
استعمال حقیقی
استعمال مجازی
استعمال غلط
شرایط استعمال مجازی
علاقه و اقسام آن
علاقه مشابهت
علاقه تضاد
علاقه ماکان
علاقه مشارفت
علاقه سببیت یا علیت
علاقه مسببیت یا معلولیت
علاقه کل و جزء
علاقه جزء و کل
علاقه محل و حال
علاقه حال و محل
قرینه و اقسام آن
قرینه صارفه
قرینه لفظی، لفظیه یا مقالیه
قرینه غیرلفظی، حالیه یا مقامیه
قرینه معینه
قرینه لفظی، لفظیه، مقالیه
قرینه غیرلفظی، حالیه، مقامیه
قرینه متصله
قرینه منفصله
اقسام حقیقت
شناخت واضع در اقسام حقیقت
بررسی تقدم حقیقت در صورت ایجاد تعارض
حقیقت لغوی
حقیقت عرفی
تقسیم اول: عرف عام و عرف خاص
تقسیم دوم: عرف شرع و عرف متشرعه
اقسام موضوع و حکم
موضوع عرفی
موضوع شرعی
احکام تاسیسی
احکام امضایی
حقیقت شرعی
ثمره بحث حقیقت شرعیه
حقیقت متشرعه
تفاوت حقیقت شرعی و حقیقت متشرعه
حقیقت قانونی
اقسام مجاز
مجاز در اسناد
مجاز در کلمه
اصول لفظیه
اصل لفظی
اصول لفظی
اصاله الحقیقه
اصاله العموم
اصاله الاطلاق
اصل عدم تقدیر
اصل عدم نقل
اصل عدم اشتراک
اقسام الفاظ
لفظ مهمل
لفظ مستعمل
لفظ مختص
لفظ مختص کلی
کلی متواطی
کلی مشکک
لفظ مشترک
لفظ مترادف
لفظ حقیقت و مجاز
لفظ منقول
لفظ مرتجل
استعمال لفظ در بیش از یک معنا
صحیح و اعم
مشتق
مشتق در ادبیات عرب
مشتق اصولی
آیا استعمال لفظ مشتق حقیقت است یا مجاز؟
حمل مشتق بر ذات حال
حمل مشتق بر ذات گذشته
حمل مشتق بر ذات آینده
ثمره و فایده عملی بحث مشتق

گفتار دوم: اوامر

صیغه امر
صورت های مفهوم امر در زبان فارسی
ماده امر
دلالت ماده امر بر طلب
دلالت ماده امر بر شی
دلالت ماده امر بر عمل و کار
طلب عالی از دانی به نحو الزام
طلب عالی از دانی به نحو غیرالزام
طلب دانی از عالی
طلب مساوی از مساوی
تفاوت های امر مولوی و امر ارشادی
امر عقیب حظر
اقسام حکم
حکم واقعی – حکم ظاهری
دلیل اجتهادی
دلیل فقاهتی
حکم تکلیفی
حکم تکلیفی الزامی
حکم تکلیفی غیرالزامی
احکام خمسه تکلیفیه
وجوب
حرمت
استحباب
کراهت
اباهه
تفاوت حکم و موضوع
وجه نامگذاری حکم وضعی
اقسام وجوب
واجب عینی و کفایی
واجب تعیینی و تخییر
تخییر شرعی
تخیر عقلی
واجب تعبدی و توصلی
واجب موقت و غیرموقت
واجب موقت مضیق
واجب موقت موسع
واجب غیر موقت فوری
واجب غیر موقت غیرفوری
واجب نفسی و غیری
واجب اصلی و تبعی
واجب مطلق و مشروط
واجب معلق و منجز
فرق واجب مطلق و واجب مشروط
گفتار سوم: نواهی
وجه اشتراک امر و نهی
وجه افتراق امر و نهی
نواهی
نهی
ارکان نهی
نهی عالی از دانی به نحو الزام
نهی عالی از دانی به نحو غیر الزام
ماده نهی
صیغه نهی
آیا متعلق نهی صرفاً ترک فعل است یا کف نفس؟
دلالت نهی بر حرمت
آیا نهی موجب فساد است؟
نهی در عبادت
نهی در معاملات
نهی در سبب
نهی در مسبب
اجماع امر و نهی
ثمره بحث اجتماع امر و نهی
امر به شیء نهی از ضد آن هست؟
اقسام ضد
گفتار چهارم: مفاهیم
کاربردهای مفهوم
منطوق
مفهوم
منطوق
منطوق صریح
منطوق غیرصریح
اقسام دلالت در علم منطوق
اقسام دلالت وضعی
دلالت اقتضاء
دلالت تنبیه یا ایماء
دلالت اشاره
اقسام مفهوم
مفهوم موافق
مفهوم موافق مساوی
مفهوم موافق اولویت
مفهوم مخالف
مفهوم شرط
آیا مفهوم شرط حجت است؟
جمله شرطیه بر دو قسم است
مفهوم غایت
آیا غایت داخل در مغیی است؟
آیا غایت مفهوم دارد؟
مفهوم حصر
مفهوم عدد
مفهوم وصف
قید احرازی یا تقییدی
قید موضوعی یا توضیحی
وصف یا قید غالبی
وصف یا قید صرف
مفهوم لقب

گفتار پنجم: عام و خاص

الفاظ عموم
ادوات عموم
نکره در سیاق نفی یا نهی دلالت بر عموم می کند
مفرد معرف به الف و لام
مفرد مضاف
لفظ جمع
اقسام عام
عام انفرادی
عام مجموعی
عام بدلی
تفاوت عام بدلیو عام انفرادی
مخصص
اقسام مخصص
مخصص متصل
مخصص متصل از نوع وصف
مخصص متصل از نوع شرط
مخصص متصل از نوع استثنای متصل
مخصص متصل از نوع بدل بعض از کل
مخصص متصل از نوع غایت
مخصص متصل از نوع قید با متمم
مخصص منفصل
مخصص لفظی
مخصص لبی (غیرلفظی)
تخصیص اکثر
اجمال مخصص
مخصص مجمل
بررسی اجمال مخصص
ثمره بحث اجمال مخصص
مجمل از حیث مفهوم و مصداق
اجمال مفهومی
اجمال مصداقی
دوران امر بین متباینین
دوران امر بین اقل و اکثر
حالات ششگانه اجمال مخصص
حالت اول اجماع مفهومی مخصص متصل دوران امر بین متباینین
حالت دوم اجمال مفهومی مخصص منفصل دوران امر بین متناینین
حالت سوم اجمال مفهومی مخصص متصل دوران امر بین اقل و اکثر
حالت چهارم اجمال مفهومی مخصص منفصل دوران امر بین اقل و اکثر
حالت پنجم اجمال مصداقی مخصص متصل
حالت ششم اجمال مصداقی مخصص منفصل
تمسک به عموم عام در شبهه مصداقی
عمل به عام پیش از جستجوی مخصص
یک مخصص بعد از چند جمله
تخصیص عام به وسیله مفهوم
تخصیص عام به وسیله مفهوم موافق اولویت
تخفیف عام به وسیله مفهوم مخالف
دوران امر بین نسخ و تخصیص
نسخ
انواع نسخ
نسخ صریح
نسخ ضمنی
نسخ کلی
نسخ جزئی
حکم دوران امر بین تخصیص و نسخ
مقایسه نسخ و تخصیص
صورت های مساله دوران امر بین تخصیص و نسخ
تعارض عام و خاص دارای سه حالت است
حالت اول
حالت دوم
اصل تاخر حادث
حالت سوم
گفتار ششم: مطلق و مقید
مطلق و مقید
مهمترین الفاظ مطلق
عموم مستفاد از اطلاق
انواع اطلاق
اطلاق افرادی یا استغراقی
اطلاق بدلی
اطلاق احوالی
اطلاق ازمانی
انواع قید
قید متصل
قید منفصل
فرق عام ومطلق
مقدمات حکمت
انصراف بر چند قسم است
انصراف به جهت کثرت استعمال
انصراف به جهت کثرت وجود یا انصراف وجودی
انصراف به جهت اکمل بودن مصداق
حمل مطلق بر مقید
تنافی بین مطلق و مقید
عدم تنافی بین مطلق و مقید
گفتار هفتم: مجملا و مبین
نص
ظاهر
مجمل ماول
مبین بالذات
مبین بالعرض
تکلیف به مجمل
تاخیر بیان
تاخیر بیان از وقت خطاب
تاخیر بیان از وقت حاجت

بخش دوم: ادله استنباط احکام

گفتار اول: تعدا ادله اسنتباط احکام
مقدمه
دلیل اول: قرآن
دلیل دوم: سنت
اقسام خبر
خبر متواتر
متواتر لفظی
متواتر معنوی
متواتر اجمالی
شرایط راویان خبر واحد
خبر صحیح
خبر حسن
خبر موثق یا قوی
خبر ضعیف
تفاوت های خبر و شهادت
دلیل سوم: اجماع
اقسام اجماع
اجماع سکوتی
اجماع مدرکی یا اجماع مستند
اجماع مرکب
اجماع محصل
اجماع منقول
اجماع منقول متواتر
اجماع منقول به خبر واحد
دلیل چهارم: قیاس
اقسام حجت و استدلال در منطق
قیاس منطقی
استقرا
استقرا تام
استقرا ناقص
تمثیل
ارکان قیاس(اصولی)
مقیس علیه یا اصل
مقیس یا فرع
حکم اصل
علت حکم اصل یا جامع
شرایط قیاس(اصولی)
اقسام قیاس
قیاس منصوص العله
قیاس مستنبط العله
قیاس جلی
قیاس خفی
قیاس اولویت
قیاس مناط قطعی
قیاس به الغای فارق
اتحاد طریق
تخریج مناط، مناسبت، اخاله
تحقیق مناط
وحدت ملاک
دلیل پنجم: عقل
مستقلات عقلی
استلزامات عقلی
مقدمه واجب
مقدمه و ذی المقدمه
اقسام مقدمه
مقدمه مقارن
مقدمه متقدم
مقدمه متاخر
مقدمه شرعی
مقدمه قانونی
مقدمه عقلی
مقدمه عادی
مقدمه داخلی
مقدمه خارجی
مقدمه وجوب
مقدمه واجب
مقدمه صحت
مقدمه علم
مقدمه نفوذ
مقدمه لزوم
مقدمه سبب یا علیت
مقدمه شرط
مقدمه معد
مقدمه عدم مانع
مقدمه حرام
آیا اذن در شیء اذن در لوازم آن است؟
اذن صریح
اذن ضمنی
عرض مفارق
عرض لازم
لازم بین به معنای اخص
لازم بین به معنای اعم
لازمه ذات عقد
لازمه اطلاق عقد
استصلاح یا مصالح مرسله
استصلاح
فرق استحسان و استصلاح
اقسام مصلحت
ضرورت
نیازمندی
تحسینی یا تزیینی
استحسان
استحسان قیاسی
استحسان ضرورت
سد ذرایع
عینه
عرف و عادت
عرف
اقسام عرف
عرف لفظی و عملی
عرف عام و عرف خاص
عرف عام
عرف خاص صنفی
عرف خاص زمانی
عرف خاص مکانی
استصناع
عرف شارع و عرف متشرعه
تعریف عادت
اقسام عادت
مقایسه عرف و عادت
حجیت عرف
شرایط حجیت عرف

گفتار دوم: امارات

تعریف (دلیل، اماره و اصل)
مقایسه دلیل، اماره و اصل
حجیت اماره
اقسام اماره
اماره امضایی
اماره تاسیسی
اماره حکمی
اماره موضوعی
اماره معتبر
اماره غیر معتبر
ظن
انسداد باب علم و علمی
شهرت
شهرت روایی
شهرت فتوایی
شهرت عملی
حجیت شهرت
اصل مثبت

بخش سوم – اصول علمیه

مقدمه
اقسام اصل
اصل لفظی
اصل عملی
اصل عملی حکمی
اصل عملی موضوعی
اصل عملی مشترک
گفتار اول: اصل برائت
موراد جریان اصل برائت در موارد قانونی
اصل عدم و مقایسه آن با اصل برائت
شبهه حکمیه
شبهه موضوعیه
تفاوت های شبهه موضوعی و حکمی
شبهه وجوبیه
شبهه تحریمیه
شبهه مفهومیه
شبهه مصداقیه
حالات چهارگانه اصل برائت
حالت اول: شبهه حکمیه تحریمیه
حالت دوم: شبهه حکمیه وجوبیه
حالت سوم: شبهه موضوعیه تحرمیه
حالت چهارم: شبهه موضوعیه وجوبیه
مجاری اصول عملیه
گفتار دوم: اصل تخییر
موارد کاربرد اصل تخییر
تخییر بین دو یا چند دلیل متعارض
تخییر بین دو حکم متزاحم
تخییر بین محذورین
تخییر بین افراد واجب مخیر

گفتار سوم: اصل احتیاط

موارد کاربرد اصل احتیاط
دوران امر بین متباینین
دوران امر بین اقل و اکثر
اقل و اکثر ارتباطی
اقل و اکثر استقلالی
شبهه محصوره
شبهه غیرمحصوره
موارد اصاله الاحتیاط
تردید میان حرام و غیرواجب
تردید میان واجب و حرام (با علم به التزام)
موارد وجوب احتیاط
تعارض دو اصل احتیاط

گفتار چهارم: اصل استصحاب

استصحاب
عناصر استصحاب
یقین سابق
شک لاحق
اجتماع یقین و شک در یک زمان
تعدد زمان متیقن و مشکوک
وحدت متعلق یقین و شک(وحدت موضوع)
تقدم زمان متیقن بر زمان مشکوک
فعلیت یقین و شک
اقوال در استصحاب
استصحاب وجودی
استصحاب عدمی
تفاوت اصل عدم با استصحاب عدمی
استصحاب موضوعی
استصحاب حکمی
استصحاب حکم تکلیفی
استصحاب حکم وضعی
استصحاب جزیی
استصحاب کلی
اقسام استصحاب کلی
استصحاب از جهت منشاء شک لاحق
شک در مقتضی
شک در وجود رافع
شک در رافعیت موجود یا رافعیت رافع
شک ساری یا قاعده یقین
تعارض استصحاب با خود یا ادله دیگر
تعارض استصحاب با اصل تخییر
تعارض استصحاب با احتیاط
تعارض قاعده ید با استصحاب
تعارض قاعده صحت با استصحاب
قاعده صحت
اصل صحت در قانون مدنی ایران
تعارض قاعده فراغ و تجاوز با اصل استصحاب
تعارض قاعده قرعه و استصحاب
تعارض استصحاب با ظاهر حال

گفتار پنجم: تعارض ادله

مقدمه
شرایط تحقق تعارض
تعداد ادله متعارض
دارا بودن شرایط حجیت
قطعی نبودن هیچ یک از دو دلیل
وجود تنافی در مدلول دو دلیل
تعارض ظاهری
تزاحم
وضع دو حکم متزاحم
وجوه اشتراک و افتراق تعارض و تزاحم
تخصیص
تخصص
ورود
حکومت
حکومت تضییقی
حکومت توسعه ای
فرق حکومت و تخصیص
فرق حکومت و تخصص
فرق حکومت و ورود
فرق ورود و تخصص
جمع تبرعی(تبرئی)
جمع عرفی
تراجیح
اجتهاد و تقلید
اجتهاد مطلق
اجتهاد متجزی
علوم مورد نیاز برای اجتهاد
تخطئه و تصویب
تقلید
مسائل
منابع

نظرات

captcha Refresh
محصولات مشابه