مهندسی متره و برآورد پروژه

کتاب مهندسی متره و برآورد پروژه

با توجه به اینکه در زمینه متره، برآورد و قراردادهای عمرانی منابع چندانی در دسترس نمی‌باشد و از طرفی مهندسی متره و برآورد نقش مهمی در دستیابی به یک مدیریت کارا و اثربخش در پروژه‌ها دارد، لذا در راستای اهمیت موضوع سعی گردید کتابی کاربردی در زمینه متره و برآورد پروژه تألیف گردد و بیشتر مطالبی در آن ارائه شود که در کتاب‌های دیگر به آنها اشاره نگردیده و یا کمتر پرداخته شده است. زبان ساده و استفاده از مطالب کاربردی و عملی از دیگر ویژگی‌های کتاب حاضر است. 

 

تعریف متره

برای متره تعاریف مختلف زیر وجود دارد:

تعریف 1: علم سنجش، اندازه گیری و محاسبه مقادیر مصالح لازم برای احداث یک پروژه (مانند ساختمان، راه، پل، سد و غیره ) می‌باشد.

تعریف 2: اندازه گیری مقادیر، احجام، سطوح، طولها، وزنها، تعداد و غیره در یک ساختمان، راه،  پل، سد و ... است.

تعریف مترور: کسی که محاسبات متره را انجام می‌دهد مترور نام دارد. مترور ممکن است فردی با تحصیلات دیپلم، فوق دیپلم، لیسانس و بالاتر باشد که در حرفه  فن متره دارای تخصص و تجربه است.

 

انواع متره: متره باز و متره بسته

متره بسته: در این روش تمامی کارها برحسب نوع، ماهیت و واحدهای اندازه‌گیری، بدست آمده و تفکیک می‌گردند تا در برگه‌های متره درج شوند سپس در قیمت‌های واحد مربوط به هر یک از اجزای کار ضرب شده و از جمع هزینه هر یک از اجزای کار، هزینه کل کار محاسبه می‌شود.

متره باز(تجزیه بها یا آنالیز بها): در این روش بر خلاف روش بسته، ابتدا کلیه مصالح، لوازم، ابزار و عوامل کاری لازم برای اجزای هر بخش از کار محاسبه شده و در برگه‌های متره درج می‌شود سپس قیمت‌های واحد هریک از اجزای کار بر اساس قیمت روز مشخص و در مقادیر کار ضرب شده و از جمع آنها، هزینه کل کار بدست می‌آید.

 

فهرست مطالب

  فصل اول: کلیات و تعاریف متره و برآورد. 9

تعریف متره 9

انواع متره: متره باز و متره بسته. 9

تعریف برآورد: 10

شرحی بر کتب فهرست بها و آنالیز بها به عنوان دو منبع تعیین قیمت واحد. 11

کتب تجزیه بها 12

جایگاه متره و برآورد اولیه در یک پروژه ساختمانی.. 15

نحوه متره نمودن یک نقشه. 17

برای تهیه صورت وضعیت مطلوب بایستی نکات زیر مد نظر قرار گیرد: 18

یک مترور خوب باید چه ویژگیهایی داشته باشد؟. 18

نقشه ی اجرایی جهت برآورد و اجرا باید چگونه باشد؟. 19

اسناد و مدارک مورد نیاز یک مترور که باید بایگانی گردد و تا هنگام تحویل موقت و قطعی نگهداری گردد: 19

موارد کاربرد متره و برآورد در پروژه‌های عمرانی: 20

تعریف برآورد اولیه: 20

انواع برآوردهای اولیه: 20

شرحی بر انواع روشهای برآورد اولیه: 21

تعدیل چیست: 24

تشریح برخی تعاریف... 29

ضریب طبقات و ضریب ارتفاع. 29

شرح اقلام هزینه های بالا سری.. 33

آیتم ستاره دار. 36

ردیف های غیر پایه در فهرست بها 36

دلایل لزوم استفاده از چند فهرست بها: 37

مصالح پایکار: 37

خلاصه ای از اطلاعات موردنیاز در تهیه برآورد اولیه پروژه ها 38

تعدادی از نکات که باید هنگام بررسی صورت وضعیت پیمانکاران باید مورد توجه قرار بگیرند. 39

کسورات قانونی.. 41

مفاهیم صورت وضعیت ناخالص و خالص.... 41

فصل دوم: مروری بر ردیف‌های فهرست بها و نحوه اندازه‌گیری آنها 43

معرفی کلیات متره و برآورد بر اساس فصول کارهای ساختمانی.. 44

فصل اول: عملیات تخریب... 44

فصل دوم: عملیات خاکی با دست... 45

فصل سوم: عملیات خاکی با ماشین.. 46

فصل چهارم: عملیات بنائی با سنگ.... 48

فصل پنجم وششم: قالب بندی چوبی وفلزی.. 50

فصل هفتم: کارهای فولادی با میلگرد. 51

فصل هشتم: بتن درجا 51

فصل نهم: کارهای فولادی سنگین.. 52

فصل دهم: سقف بتنی.. 53

فصل یازدهم: آجرکاری و شفته‌ریزی.. 54

فصل دوازدهم: بتن پیش ساخته و بلوک چینی.. 55

فصل سیزدهم و چهاردهم: عایقکاری رطوبتی و حرارتی.. 56

فصل پانزدهم:کارهای آزبست سیمان (حذف شده در فهرست بها 95) 57

فصل شانزدهم:کارهای فولادی سبک.... 57

فصل هفدهم:کارهای آلومینیومی.. 58

فصل هجدهم: اندود کاری و بند کشی.. 59

فصل نوزدهم: کارهای چوبی.. 60

فصل بیستم: کاشی و سرامیک کاری.. 61

فصل بیست و یکم: فرش موزائیک.... 62

فصل بیست و دوم: کارهای سنگی با سنگ پلاک.... 63

فصل بیست و سوم: کارهای پلاستیکی و پلیمری.. 65

فصل بیست و چهارم: برش و نصب شیشه. 66

فصل بیست و پنجم: رنگ آمیزی.. 66

فصل بیست و ششم: زیر اساس و اساس.... 68

فصل بیست و هفتم: آسفالت... 68

فصل بیست و هشتم: حمل و نقل.. 69

مصالح پایکار. 72

تجهیز کارگاه و برچیدن کارگاه: 72

اکنون به ذکر مثالهائی از فصول مختلف کارهای ساختمانی ( ابنیه) می‌پردازیم (براساس فهرست بها 87): 73

مروری بر نکات متره سقف های بتنی سبک.... 87

فصل سوم: قراردادهای عمرانی.. 91

قسمتی از اسناد و مدارک که تحت عنوان دعوت نامه برای پیمانکاران ارسال می‌شود به شرح ذیل می‌باشد: 91

خلاصه مراحلی که در انجام یک پروژه طی می‌شود. 92

انواع پیمان‌ها و روش‌های عقد قرار داد. 93

انواع دفترچه های پیمان در بخش ساختمان عبارتند از: 96

برخی از قراردادهای متداول بطور خلاصه عبارتند از: 97

معرفی مختصر سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی در استان‌ها 97

تعریف مختصری از موافقتنامه پروژه های دولتی.. 98

شرحی از ضمانت نامه. 99

متمم قرارداد یا متمم پیمان.. 100

خاتمه پیمان.. 100

خلاصه‌ای از نکات لازم که پیمانکاران قبل از اعلام رقم پیشنهادی خود باید به آن توجه داشته باشند: 100

لزوم وجود مبلغ تضمین شرکت در مناقصه. 101

اصطلاح پلوس آزاد. 101

مابه التفاوت مصالح.. 101

فاکتوری انجام دادن برخی از کارها 102

نکات و مدارکی که در انجام یک قرارداد با پیمانکار باید رعایت گردد. 102

ضمانت نامه شرکت ها به نام چه مرجعی باید باشد ؟. 105

انواع پیمانکاران بخش عمرانی در یک تقسیم‌بندی.. 105

ضمیمه اول: نقشه‌های اجرایی یک ساختمان سرایداری 50 متری.. 107

مراحل کامل متره و برآورد ساختمان سرایداری 50 متری (براساس  فهرست بها 87) 123

 

ضمیمه دوم: دستورالعمل نحوه تعدیل آحاد بهای پیمان‌ها 157

 

ضمیمه سوم: دستورالعمل انعقاد پیمان با نرخ متر مربع زیربنا و دفترچه پیمان اجرای کارهای ساختمانی با نرخ متر مربع زیربنا 169

 

ضمیمه چهارم: ابلاغ  موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمانها و مقررات آنها 187

 

ضمیمه پنجم: آیین‌نامه تضمین برای معاملات دولتی.. 249

 

ضمیمه ششم: قانون برگزاری مناقصات... 257

 

ضمیمه هفتم: دستورالعمل بیمه های  پیمانکاری و مشاوره 275

 

ضمیمه هشتم: فرمهای متره و برآورد. 294

 

منابع   307