نام ناشر | |
نام مولف | |
قطع کتاب | وزیری شومیز |
تعداد صفحه | 288 |
شابک | 9786003462779 |
امروزه مداخله شخص ثالث در تولید مثل به عنوان یکی از روشهای درمان ناباروری در کشورمان مطرح است که از جمله موارد مهم آن اجاره رحم یا رحم جایگزین می باشد . این روش با ایجاد مباحث جدید و پیچیده حقوقی مسائلی را درزمینه قرارداد منعقده میان طرفین ونسب و آثار نسب شرعی طفل حاصله را در علم حقوق مطرح کرده است. درخصوص مشروعیت تعهدات مندرج در قرارداد از نظر ماهیت آن ، شرایط اساسی صحت آن و نیز چگونگی برخورد قانون ، نظم عمومی و اخلاق حسنه و از نظر اعتبار و قابلیت اجرای آن این نتایج حاصل شد که قرارداد مورد نظر ما از جمله عقود نامعین در قالب قراردادهای خصوصی ماده 10 قانون مدنی بوده که عقدی لازم واز گروه عقود عهدی، وحسب نوع آن در زمره عقود معوض یا غیر معوض جای گرفته وازشرایط اساسی صحت معاملات (ضمن داشتن اعتبار حقوقی لازم )برخورداراست. نسب طفل ناشی از اجاره رحم و آثار آن ، از مباحث مهم این تحقیق است که در حقوق برخی از ایالات متحده آمریکا مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است و در حقوق ایران ملاک نسب پدری ،رابطه بیولوژیکی طفل با او می باشد ودر رابطه با نسب مادری در بین سه نظریه مطرح شده ،مادر بودن زن صاحب تخمک با استناد به آیات قرآن کریم ،آرائ فقها ومراجع عظام ومبانی عقلی صحیح تر به نظر میرسد.از آنجا که نسب طفل حاصل از اجاره رحم مشروع بوده ودرحالات مختلف رابطه پدری ومادری باطفل حاصله برقرار است ،آثار نسب مشروع از جمله: نگهداری وتربیت طفل،ولایت قهری،نفقه طفل،ورابطه توارث و وصیت نیز مطابق با قواعد و مقررات حقوقی کشورمان برقرار خواهد بود.ثبت تولد طفل در دفاتر سجل احوال وصدور شناسنامه با نام والدین واقعی او درحالات مختلف اجاره رحم با توجه به راهکارهای ارائه شده امکان پذیر خواهدبود.مسائل مطروحه در این کتاب با استناد به منابع مهم فقهی مانند آیات قرآن کریم و روایات معصومین (ع) و استفاده از فتاوای فقها و نظرات علمای حقوق (هر چند که در ارائه نظرات اختلاف نظر نیز وجود دارد ) ؛ ضمن نگرش به سیستمهای حقوقی خارجی قابل تحلیل وبررسی می باشند و به نظر نگارنده، تحقیق و پژوهش در زمینه های جدید حقوقی من جمله موضوع مورد بحث ما هر چه بیشتر صورت پذیرد ، ما را در نیل به ارائه پاسخی واحد در این زمینه یاری خواهد نمود .
دانش بشری مانند مرکبی است که به سرعت می تازد و در مسیر بی پایان و پر پیچ و خم خویش در حرکت است . امروزه آن دانش ، به شاخه های متعددی تقسیم شده است که آنها نیز هر یک بر دیگری پیشی می گیرند و قلّه های موفقیت را یکی پس از دیگری فتح می نمایند ؛ شاخه هایی مانند ادبیات و علوم انسانی ، علوم ریاضی ، علوم مختلف تجربی ، و علوم متعدد هنری که هر یک از آنها نیز به زیر شاخه های مربوط به خود تقسیم شده اند و امروزه شاهد پیشرفتهای عظیمی در هر یک از آنها شده ایم .در این میان رشته پزشکی و علوم ژنتیک که از سابقه طولانی برخوردارند نیز پیشرفتهای زیادی داشته و منفعت های بیشماری را برای بشر به ارمغان آورده است که سیر حیرت انگیز آن درجامعه بین المللی ما را با پرسشهای متعددی مواجه نموده که لزوم پاسخ به این سؤالات با استفاده از اصول ، قواعد و پیش فرضهایی که بدون توجه به این دستاوردها شکل گرفته است ، ما را به پیچیده گویی ، ابهام گویی و بیان نظریه های غیر مسلم وا می دارد .
پیشرفتهای سریع علم پزشکی نه تنها دارای منافعی برای جامعه انسانی بوده ، بلکه مشکلات جدیدی را در عرصه سلامت ، بهداشت و محیط زیست انسانها ایجاد نموده ؛ همچنین در عرصه باورهای اجتماعی ، اخلاقی ، روانکاوی ، مذهبی و روابط حقوقی موجب بروز پرسش های فراوانی شده است .
پاره ای از این پرسش ها آن چنان به هم گره خورده اند و کلاف سردرگمی را ایجاد نموده اند که گشودن آن به آسانی میسر نیست .
علم حقوق که بر خاسته از نیاز زندگی جمعی و از جمله دستاوردهای مهم تمدن بشری است، قواعدی را پی ریزی می کند که در سایه آن قواعد ، ناگزیر است پا به پای مراکب علوم مختلف حرکت کند چرا که تمامی علوم موجود به نوعی با انسانها در ارتباطند و این مقتضای حقیقی این رشته است که جهت ایجاد موازنه و رعایت امر والای عدالت در میان جامعه به حل و فصل مسائل پیچیده و نو ظهور مسائل حقوقی می پردازد ، تا در سایه هماهنگی ، نظم جامعه تأمین و تنظیم گردد و مانند سایر رشته های دانش بشری به حکم ضرورت باید به ظرافت و ژرفای متناسب با محیط خود دست یابد و در این راستا لازم است اندیشه ها و باورهای علمی حقوق روز به روز از دقت و تعمق بیشتری برخوردار شود تا توان تحلیل بیشتری پیدا کند .
از جمله مباحث و مسائل نوظهوری که در دهه اخیر در علم پزشکی مطرح شده ، مسئله درمان ناباروری است که به سرعت رو به پیشرفت است و هر روز روشهای جدیدی بر راههای تولید مثل انسانی افزوده می شود که تلقیح مصنوعی و اجاره رحم فیزیکی از روشهای نوین در امر باروری می باشند که شاخه های متعدد علوم مانند : روانشناسی ، علم اخلاق ، علوم اجتماعی ، علوم پزشکی و زیست شناسی و سایر علوم مرتبط را تحت تأثیر خود قرار داده است .
در این میان ، از جمله رشته هایی که به شدت با موضوع مرتبط است و آن را تحت تأثیر خود قرار داده رشته پویای حقوق است که می بایست پاسخگوی بسیاری از مسائل و مباحث آن باشد. علم حقوق علمی است که دیدگاههای نظری را بر اساس واقعیات های اجتماعی مطرح می کند و بدیهی است هر چند شناخت حقوقدانان از واقعیات ، پدیده ها و موضوعات خارجی ، دقیق تر ، ملموس تر ، و محسوس تر باشد با طرح تئوری های شایسته ، می توانند ارتباط نزدیکتر و واقع تری را با این پدیده نو ظهور اجتماعی بر قرار کنند و در نهایت با وضع قانون ، مکانیزمی را در جامعه تدارک ببینند که در هر مورد با تسهیل مبادله بین واقعیت ها و ارزشهای مقبول جامعه ، تصمیمات ضروری را اتخاذ نموده و از این راه به دستاوردهای نوظهور ماهیت و جهت ببخشند .
کتاب حاضر نیز گذری است به این مقوله و گامی هر چند کوچک ، اما در عرصه ای خطیر و پیچیده ،که امید است خوانندگان محترم همانگونه که بزرگوارانه و با دیده اغماض به کاستیهای موجود می نگرند ؛ همواره این حقیر را از انتقادات سازنده خویش بی بهره نسازند .
فهرست مطالب
چکیده
مقدمه
بخش اول: کلیات
فصل اول: تعاریف اصطلاحات و علائم اختصاری
مبحث اول:تعاریف
مبحث دوم :علائم اختصاری
فصل دوم : مختصری از حقوق ایالات متحده آمریکا و تاریخچه ای از تولید مثل مصنوعی در ایران و آمریکا
مبحث اول : مختصری از حقوق ایالات متحده آمریکا
مبحث دوم : تاریخچه و سیر قانونی روشهای نوین باروری مصنوعی و اجاره رحم
فصل سوم : فیزیولوژی باروری و لقاح طبیعی
مبحث اول :اجزاء و عملکرد دستگاه تولید مثل در زنان
مبحث دوم : اجزاء و عملکرد دستگاه تولید مثل در مردان
مبحث سوم: بررسی علل ناباروری در زنان
مبحث چهارم :ناباروری و علل آن در مردان
فصل چهارم : تکنیکهای پیشرفته در درمان نازایی
مبحث اول : تلقیح اسپرم به داخل رحم زن (باروری داخل رحمی) ( I.U.I)
مبحث دوم : روش باروری آزمایشگاهی خارج رحمی (I.V.F)
مبحث سوم : روش انتقال تخمک بارور شده قبل ازتشکیل جنین به رحم زن (Z.I.F.T)
مبحث چهارم : روش انتقال تزریق تخمک و اسپرم به رحم زن (G.I.F.T)
مبحث پنجم : تزریق اسپرم به داخل تخمک (I.G.S.I)
مبحث ششم : اهدای تخمک
مبحث هفتم : اهداء جنین
مبحث هشتم : رحم اجاره ای
فصل پنجم : تلقیح مصنوعی
مبحث اول : تلقیح مصنوعی توسط اسپرم شوهر
بند اول : بررسی وضع فقهی - حقوقی تلقیح مصنوعی با اسپرم شوهر
بند دوم : بررسی مشروعیت اطفال ناشی از لقاح مصنوعی
بند سوم: بررسی حقوق تطبیقی
مبحث دوم : تلقیح مصنوعی با ااسپرم شخص بیگانه
بند اول- بررسی وضع فقهی حقوقی تلقیح مصنوعی زن با اسپرم بیگانه
بند دوم: بررسی مشروعیت یا عدم مشروعیت طفل حاصل از تلقیح مصنوعی با مرد بیگانه
بند سوم : نسب درحقوق ایالات متحده آمریکا
بخش دوم: قراردادهای اجاره رحم
فصل اول : تعریف، اقسام اجاره رحم و دلایل رجوع به آن
مبحث اول : تعریف قرارداد اجاره رحم
مبحث دوم :اقسام قراردادهای اجاره رحم
بند اول: از نظر پزشکی
بند دوم: از نظر عوض قرارداد
مبحث سوم:دلایل استفاده از اجاره رحم
فصل دوم : ماهیت قراردادهای اجاره رحم
مبحث اول : تعریف حق و حدود آن برای انسان
مبحث دوم : ویژگیها و قراردادهای مربوط به حقوق شخصیت
بند اول: ویژگیهای مربوط به حقوق شحصیت
بند دوم: قرارداد های مربوط به حقوق شخصیت
مبحث دوم : قراردادهای اجاره رحم و عقد اجاره
بند اول: قرارداد اجاره رحم واجاره اشخاص
بند دوم: قراردادهای اجاره رحم و اجاره اشیاء
مبحث چهارم : قرارداد اجاره رحم و عقد ودیعه
مبحث پنجم : قرارداد اجاره رحم و عاریه
مبحث ششم : قرارداد مادر جانشین و حق انتفاع
مبحث هفتم : قرارداد اجاره رحم و تعهد به نفع شخص ثالث
مبحث هشتم : قرارداد اجاره رحم و قراردادهای خصوصی ماده 10 ق.م
فصل سوم : شرایط و خصوصیات قرارداد اجاره رحم
مبحث اول : شرایط طرفین قرارداد
مبحث دوم : خصوصیات قرارداد مادر جایگزین به لحاظ آثار آن
مبحث سوم : قرارداد مادر جانشین به لحاظ موضو ع و هدف آن
فصل چهارم : شرایط صحت و اعتبار عقد اجاره رحم
مبحث اول : شرایط صحت اجاره رحم
بند اول :وجود قصد و تراضی طرفین
بند دوم: اهلیت طرفین
بند سوم: موضوع معین که مورد معامله باشد
مبحث دوم:اعتبار و ضمانت اجرای قراردادهای اجاره رحم
بند اول: قانون
بند دوم: نظم عمو می
بند سوم: اخلاق حسنه :
بند چهارم: آموزه های قرآنی
مبحث سوم : نمونه ای از یک قرارداد اجاره رحم
بخش سوم: آثار حقوقی ناشی از اجاره رحم
فصل اول : نسب طفل ناشی از قرارداد اجاره رحم
مبحث اول : تعریف و ماهیت نسب
مبحث دوم : شرایط تحقق نسب مشروع و اثبات آن
مبحث سوم : بررسی نسب طفل در حالت جانشینی کامل
بند اول:بررسی نسب مادری
نتیجه
بند دوم : نسب پدری
مبحث چهارم : بررسی نسب طفل در سایر حالات اجاره رحم
بند اول : بررسی نسب در اجاره رحم با باروری مصنوعی
بند دوم : بررسی نسب در اجاره رحم با استفاده از تخمک اهدایی
بند سوم : بررسی نسب در اجاره رحم با استفاده از جنین اهدایی
بند چهارم- بررسی نسب با استفاده از تخمک یا جنین اهدایی در ایالت متحده آمریکا
فصل دوم : آثار نسب ناشی از اجاره رحم
مبحث اول : نگهداری و تربیت اطفال
بند اول : حضانت
بند دوم : تربیت
مبحث دوم : حرمت نکاح
بند اول : قرابت رضاعی
بند دوم : حرمت نکاح جانشینی کامل
نتیجه
بند سوم : حرمت نکاح در سایر حالات اجاره رحم
مبحث سوم : ولایت قهری
بند اول : مفهوم ولایت قهری
بند دوم : ولایت قهری در اجاره رحم
مبحث چهارم : نفقه اقارب
بند اول : مفهوم و ماهیت نفقه
بند دوم : نفقه اقارب در اجاره رحم
بند سوم : نفقه مادر جانشین در دوران حمل
مبحث پنجم : ارث
بند اول : کلیات ارث
بند دوم : توارث فرزند متولد از اجاره رحم
مبحث ششم : وصیت
فصل سوم : ثبت تولد و صدرو شناسنامه
مبحث اول : ثبت تولد اطفال و اعلام آن در حقوق ایران
بند اول : ثبت تولد اطفال
بند دوم : ضوابط اعلام تولد و ثبت رسمی آن
مبحث دوم : ثبت تولد اطفال متولد از اجاره رحم
بند اول : حالت جانشینی کامل
بند دوم : حالت جانشینی با باروری مصنوعی
مبحث سوم : ثبت تولد اطفال حاصل از اجاره رحم در ایالات متحده آمریکا
نتیجه گیری کلی
پیشنهادات
فهرست منابع