قرارداد سفارش ساخت

قرارداد سفارش ساخت

قرارداد سفارش ساخت یا عقد استصناع، قراردادی است که به موجب آن، یکی از طرفین قرارداد (سفارش‌دهنده) سفارش ساخت کالایی با اوصاف مشخص را به طرف مقابل (سازنده) می‌دهد. طرف مقابل (سازنده) متعهد می‌شود با ابزار و مصالحی که در اختیار دارد یا تهیه می‌نماید؛ کالای مورد سفارش را، بر طبق اوصاف مورد توافق بسازد و در موعد مقرر به سفارش‌دهنده تسلیم نماید. در این قرارداد، بهای کالای مورد سفارش، می‌تواند در مجلس عقد یا پس از ساخت و تسلیم کالا یا به صورت تدریجی و متناسب با ساخت کالا پرداخت گردد.

این قرارداد برای نخستین بار، در فقه حنفی به عنوان عقدی مستقل مطرح گردید سایر مذاهب عامه، آن را از مصادیق بیع سلف (سلم) می‌دانند. فقهای امامیه به‌طور یکسان با این قرارداد برخورد‌ن کردند. گروهی قایل به صحت آن و گروهی قایل به بطلان آن گردیدند.

به منظور اثبات مشروعیت این عقد به دلایلی همچون استحسان، روایات و اجماع استناد شده است ولی مشروعیت این عقد از طریق تمس ک به آیات شریفه قرآنی همچون: «اوفوا بالعقود» و «تجارة عن تراض» و روایت مشهور نبوی «المؤمنون عند شروطهم» قابل اثبات است.

این عقد به عقود معین نظیر بیع سلف، اجارة اشخاص جعالة خاص منطبق نیست و از جمله قراردادهای خصوصی موضوع مادۀ 10 قانون مدنی به شمار می‌رود.

آن‌چه در بادی امر به نظر می‌رسد، این است که قرارداد سفارش ساخت شباهت فراوانی به پاره‌ای از قراردادها دارداز قبیل: قرارداد پیش‌فروش، قرارداد مقاطعه‌ کاری و قرارداد ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (B.O.T) ولی با اند‌کی تأمل، می‌توان این قرارداد را متمایز از عقود مذکور پنداشت.