مسئولیت مدنی صاحب کالا در قوانین داخلی ایران و فقه مامیه با مطالعه تطبیقی اتحادیه اروپا

کتاب مسئولیت مدنی صاحب کالا در قوانین داخلی ایران و فقه امامیه با مطالعه تطبیقی اتحادیه اروپا

در عصر حاضر شاهد گسترش و پیشرفت علمی و صنعتی و به تبع آن تولید انبوهی از کالاها و خدمات متنوع و مختلف هستیم، همچنین به دلیل روی آوردن افراد جامعه به مصرف‌گرائی، باعث شده که روابط بین تولید کننده و فروشنده با مصرف کننده بسیار پررنگ شود، به طوری که همه‌ی افراد جامعه روزانه با یکدیگر در تعامل و داد و ستد هستند و نه تنها فقط اشخاص حقیقی بلکه اشخاص حقوقی در قالب شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ درگیر تجارت هستند. بنابراین برای مسأله‌ای به این مهم باید یک سری از الزامات و بایدها و نبایدهایی در نظر گرفته شود که در صورت بروز مشکل و بروز زیان یا صدمه بتوان با تملک به آن چارچوب‌ها مشکل به وجود آمده را به شکل عادلانه و منصفانه حل نمود. هر چند بر تنوع و کمیت تولیدات کالاها افزوده می‌شود خطرهای احتمالی ناشی از بکارگیری و مصرف کالاها نیز افزایش می‌یابد.

برای مشاهده مقالات معرفی کتب کلیک نمایید

در این میان عدالت اقتصادی استثناء می‌کند که تولیدکنندگان که به واقع در عرصه عرضه و تولید کالا توانگرتر از مصرف کنندگان محسوب می‌شوند و سودهای فراوانی را به دست می‌آورند بیشتر متحمل پیامدها و مسئولیت‌های ناشی از خطر در بهره‌برداری از تولیدات خود شوند. این امید که بتواند از مصرف آن سود برده و گامی به آرامش و رفع نیازهایشان نزدیک‌تر شوند و اگر قرار باشد با صرف آنچه به سختی آن را به  دست آورده‌اند به نتیجه‌ای که انتظار داشته‌اند دست نیابند، با خرید کالایی که اطمینان از کارکرد صحیح او ندارد نتواند نیازهایش را رفع کند تعادل در عرصه اقتصادی دچار آسیب جدی می‌شود به همین سبب دولت‌ها در تلاش‌اند تا با تدوین قوانین نقش حمایتی از مصرف کننده را نهادینه سازند.

این موضوع با تصویب قوانین همچون حمایت از حقوق مصرف کنندگان تا حدّی سازماندهی شده است.

این تحقیق با این هدف گردآوری شده که به بررسی وضعیت مسئولیت تولیدکنندگان و فروشندگان کالا پرداخته و جایگاه آن را در حقوق کنونی ایران مشخص نماید تا بتوان با دستیابی و اندیشه‌های نوین به ایجاد راه‌کارهای مفید به حل مسأله پرداخت و این خود ناشی از اهمیتی است که موضوع ما ما را در میان علم حقوق دارا می‌باشد و علت اهمیت آن نیز ارتباط تنگاتنگ قشر عظیم جامعه و نابرابری قدرت بین طرفین آن می‌باشد.

در نتیجه هر کشوری و تولیدکنندگان و فروشندگان آن به دنبال کسب سود و منفعت هستند و خواهان کمترین ضرر، زیرا امروزه تجارت از حالت سنتی خودش خارج شده و با وجود شفاف‌سازی در بحث حدود مسئولیت، اشخاص سعی در رقم زدن عدم ضرر به نفع خودشان هستند. در این راستا کشورهای دنیا به وسیله شبکه‌های اقتصادی، سیاسی و اجتماعی به یکدیگر مرتبط هستند. اقتصاد بین‌الملل، روابط اقتصادی کشورهای مختلف جهان را بررسی می‌کند و چگونگی ایجاد این روابط و کاربردهای سیاسی آنها را نیز مورد بحث قرار می‌دهد. روابط اقتصادی هم از طریق تجارت کالا و هم از راه جریان سرمایه ایجاد می‌شود که هر کدام پیامدهای مربوط به خود را دارد.

گسترش روزافزون حجم تجارت جهانی و اهمیت اقتصاد بین‌المللی، شرایطی را به وجود آورده که تقریباً هیچ کشوری نتواند بدون تجارت، فعالیت‌های اقتصادی و تجاری خود را به طور بهینه انجام دهد.

 

فهرست مطالب

 مقدمه.. 9

 

فصل اول: مسئولیت مدنی در قوانین داخلی ایران.. 11

بخش اول: مسئولیت مدنی... 11

گفتار اول: مبانی و منابع مسئولیت... 13

1-1 مبانی نظری مسئولیت... 13

1-1-1 نظریه‌ی تقصیر. 13

2-1-1 نظریه‌ی ایجاد خطر. 14

2-1 منابع مسئولیت در حقوق کنونی (عنوان‌های ضمان قهری) 15

1-2-1 غصب... 15

2-2-1 اتلاف.. 16

3-2-1 تسبیب... 16

4-2-1 استیفاء 17

گفتار دوم: ارکان مسئولیت... 17

1-2 وجود ضرر 18

2-2 فعل زیان بار 18

3-2 رابطه سببیت... 19

گفتار سوم: دو مورد مسئولیت مدنی.. 19

1-3 مسئولیت قراردادی.. 20

2-3 مسئولیت غیرقراردادی.. 22

1-2-3 اسباب و موجبات الزامات خارج از قرارداد. 22

 

فصل دوم: مسئولیت مدنی در فقه امامیه.. 25

بخش اول: سیر مسئولیت مدنی... 25

گفتار اول: مفهوم مسئولیت مدنی و کیفری.. 27

گفتار دوم: تبیین احکام فقهی و مدنی مسئولیت... 31

1-2 عقد ضمان.. 31

1-1-2 عقد عهدی بودن.. 32

2-1-2 رضایی و سبب انتقال دین بودن.. 33

3-1-2 معوض بودن.. 33

4-1-2 عقد تبعی بودن.. 33

5-1-2 مسامحه بودن.. 34

6-1-2 لازم بودن.. 34

2-2 شرایط اطراف ضمان.. 34

1-2-2 مورد ضمان.. 36

2-2-2 ایجاب و قبول در ضمان.. 36

3-2 آثار ضمان.. 37

4-2 انواع ضمان.. 38

5-2 فسخ ضمان.. 39

1-3 سه معنای ضمان در فقه. 40

1-1-3 عناوین چهارگانه مبحث ضمانت... 41

2-3 ماهیت ضمان.. 42

3-3 ارکان ضمان.. 42

4-3 شرایط صحت ضمانت... 43

5-3 احکام ضمانت... 44

 

فصل سوم: مسئولیت مدنی صاحب کالا با نگاهی تطبیقی به اتحادیه اروپا 47

بخش اول: مبنای مسئولیت مدنی... 48

گفتار اول: مسئولیت مدنی صاحب کالا. 50

1-1 تضمین ایمنی مبیع. 51

2-1 قاعده لاضرر 51

1-2-1 نفی قاعده لاضرر در رابطه با مسئولیت تولید کننده و فروشنده 52

2-2-1 اثر شرط عدم مسئولیت یا تهدید مسئولیت... 52

3-2-1 مسئولیت غیرقراردادی ناشی از عرضه کالا. 53

گفتار دوم: مبانی مسئولیت مدنی در تولید کالا.. 53

1-2 مبنای مسئولیت مدنی ناشی از تولید کالا در حقوق ایران.. 56

بخش دوم: حمل و نقل و بیمه کالا.. 57

گفتار اول: حمل و نقل.. 57

1-1 مسئولیت مستقیم. 58

1-1-1 مسئولیت متصدی حمل و نقل از دیدگاه قانون مدنی.. 59

2-1-1 مسئولیت متصدی حمل و نقل از دیدگاه قانون تجارت.. 59

2-1 مسئولیت غیرمستقیم. 60

گفتار دوم: بیمه.. 61

1-2 بیمه مسئولیت متصدی حمل... 61

گفتار سوم: تعارض قوانین در مسئولیت قراردادی و غیرقراردادی.. 62

بخش سوم: اتحادیه اروپا. 64

گفتار اول: قواعد مسئولیت مدنی در نظام اتحادیه اروپا 66

1-1 عوامل و زمینه‌های اختلاف در قواعد مسئولیت مدنی.. 68

گفتار دوم: اهداف مسئولیت مدنی.. 69

1-2 پیشگیری و بازدارندگی فردی.. 70

2-2 بازدارندگی عمومی یا عرفی.. 70

3-2 غرامت و جبران خسارت.. 71

گفتار سوم: طرح‌های یکسان‌سازی در اتحادیه اروپا. 72

1-3 ضرورت یکسان‌سازی قواعد مسئولیت مدنی.. 72

گفتار چهارم: بررسی خسارت ناشی از نقض علم در کشورهای مختلف... 76

نتیجه‌گیری.. 78

 

پیوست‌ها. 83

قانون مجازات اسلامی.. 83

قانون مدنی.. 94

قانون تجارت.. 100

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.. 100

قانون مسئولیت مدنی.. 101

 

منابع و مآخذ.. 103

الف) منابع فارسی... 103

مقالات.. 105

پایان‌نامه. 106

کتب فقهی.. 107

منابع عربی... 108

روزنامه: 108

قوانین: 108

منابع غیرفارسی و ترجمه شده. 109

سایت‌های اینترنتی    109