حقوق شهروندی: کاوش‌ها و چالش‌ها (مجموعه مقالات)

  کتاب مجموعه مقالات حقوق شهروندی؛ کاوش‌ها و چالش‌ها به اهتمام جمعی از صاحب نظران به همت پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) و همکاری معاون پژوهشی کمیسیون حقوق بشر اسلامی ایران و حمایت مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری منتشر شد.
مجموعه حاضر در یازده بخش با لحاظ موضوعات مقالات و عناوین آن‌ها متناسب با حق‌های مذکور در منشور حقوق شهروندی تنظیم شده است.
بخش اول کتاب با عنوان مبانی حقوق شهروندی در بردارنده چهار مقاله از دکتر سیدعلیرضا حسینی بهشتی، دکتر محسن اسماعیلی، دکتر محمدحسین طالبی و دکترحامد کرمی و دکتر سیدعلیرضا میربد است.
دکتر بهشتی عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس که سالهاست در زمینه فلسفه سیاست و اندیشه‌های مختلف ذیربط در سطح جهانی تحقیق و تدریس می‌کند، در مطالعه مفصل خود اندیشه‌های سیاسی از دوره کهن تا دوره مدرن و دیدگاه‌های مختلف درباره اساس حقوق شهروندی و مبانی فلسفی حقوق شهروندی را تبیین نموده و در نهایت، نظر خود را در خصوص مفاد منشور حقوق شهروندی و نحوه تحقق حقوق شهروندی ارائه کرده است.

محسن اسماعیلی دانش آموخته حوزه و دانشگاه و دانشیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران پس از سال‌ها حضور در میان حقوقدانان شورای نگهبان و تجربه خدمت در دیگر نهادهای نظام جمهوری اسلامی موضوع حقوق شهروندی و جایگاه آن در دولت دینی را بررسی کرده است. وی بر این باور است که حقوق شهروندی همزاد با تشکیل جوامع بشری و همپای توسعه و رشد نظریه‌های حکومت، تحول و تکامل یافته است و اعتقاد به حاکمیت الهی نه تنها منافاتی با احترام به حقوق شهروندی ندارد بلکه تأمین واقعی این حقوق تنها در سایه چنین تفکری ممکن است. به بیان نویسنده، دو مواجهه نادرست با حقوق شهروندی در جامعه ما صورت گرفته که یکی ادعا می‌کند این مباحث غربی است و دیگری ادعا می‌کند امری ضددینی است. نویسنده به مبلغان دینی توصیه کرده که مراقب معرفی درست دین باشند، چرا که دولت دینی برابر منابع اسلامی از جمله تأکیدات پیامبر اسلام (ص) و حضرت امیر (ع) تعهد بیشتری در قبال رعایت حقوق شهروندی دارد.