توحید و شرک و صفات جمال و جلال الهی

بسم الله الرحمن الرحیم الحمد لله و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین

اسلام آیین توحید و یکتاپرستی است و در اهمیت توحید همین بس که پیش از تصدیق به پیامبراکرم، ‌اولین شرط تشرف انسان به آیین حیات بخش اسلام و ورود به سعادت و رستگاری است. اندیشه توحیدی نه تنها در قلمرو عقاید اسلامی، که در دیگر حوزه‌های تعالیم الهی، مانند اخلاق و فقه، نقش اساسی دارد. توحید ریشة درخت اسلام است و دیگر تعالیم اعتقادی، اخلاقی و علمی، شاخ و برگ و میوه‌های آن هستند.

توحید به دو شاخه نظری و علمی تقسیم می‌شود. توحید نظری، اعتقاد قطعی به یکتایی خدا در ذات، صفات و افعال است. اعتقاد توحیدی هر‌گاه در جان آدمی ریشه بگذارد به اعمال و رفتار او، رنگ و بوی خاصی می‌بخشد و رفتار وی با اندیشه توحیدی هماهنگ می‌سازد.

توحیدی نظری به شاخه ذاتی،‌ صفاتی و افعالی تقسیم می‌شود. توحید عملی نیز خود اقسام و شاخه‌های گوناگونی دارد. در این نوشتار سعی بر آن است که با شیوه کلامی به شرح و بسط هر کدام از اقسام توحید و توضیح واژه مقابل هر یک از آنها یعنی شرک و عرضه هر کدام بر قرآن کریم و سنّت معصومان و عقل گامی در جهت فهم توحید و شرک و مباحث مربوط به آن برداشته شود. این نوشتار می‌تواند منبعی برای تدریس واحد درسی "کلام یک" در رشته حقوق اسلامی نیز قرار گیرد؛ به امید آنکه مورد قبول صاحبان اندیشه قرار گرفته و نگارنده این سطور را از نظرات ارزشمند خود بی‌بهره نسازند.