شرکت مدنی حرفه‌ای سردفتری؛ از پیدایش در فرانسه تا پذیرش در ایران

ایران کشوری است با دو چهره مدرن و سنتی. سردفتری در این کشور هنوز به صورت سنتی و فردی اجرا می‌شود. این در حالی است که دگرگونیهای علمی و اقتصادی کشور، سردفتری پیشرفته‌ای را می‌طلبد. بنابراین بایستی روش دیگری را جستجو کنیم. از آنجا که حقوق ایران در بسیاری از زمینه‌ها، از جمله حقوق مدنی و نیز سازماندهی اجرای حرفه سردفتری از حقوق فرانسه الهام گرفته است، برای یافتن روش دیگر اجرا حقوق فرانسه را بررسی کردیم؛ در این کشور پس از سالها اجرای فردی، امروزه حرفه به صورت جمعی با چندین روش اجرا می‌شود. اجرا در چهارچوب شرکت مدنی حرفه‌ای توجه ما را به خود جلب کرد. بررسی کارکرد این شرکت به خوبی نشان می‌دهد، که اجرای حرفه در شرکت اعتبارسند رسمی و نیز نقش و تاثیر سردفتر را کاهش نمی‌دهد، بلکه حتی می‌توان گفت خدمات داده شده به مشتری در قالب این شرکت بهتر می‌شود. برای اثبات اینکه که این نوع شرکت می‌تواند با اصلاحاتی با سردفتری ایران سازگار شود، ویژگیها، امتیازات و معایب این شرکت ویژه را شناختیم. به این ترتیب، اگر سردفتری ایران بخواهد همان مسیر را طی کند، الگوی مناسبی در اختیار دارد.

همچنین پس از یادآوری تاریخچه سردفتری ایران و مطالعه کارکرد کنونی و مشکلات موجود، ضرورت پذیرش شرکت مدنی حرفه‌ای حقوق فرانسه را به عنوان روش جدید اجرای حرفه سردفتری روشن توجیه کردیم: دو نوع آورده پیش‌گیرانه و درمانی مقررات حاکم بر این شرکت می‌توانند از بروز پاره‌ای از مشکلات جلوگیری و در صورت بروز برخی دیگر آنها را رفع کنند. از یکطرف، این نوع شرکت باعث می‌شود دفتر اسناد رسمی از نیروهای کارآمد، یعنی سردفتران شریک بهره‌مند شود و امر مهم جایگزین بین این نمایندگان حاکمیت به خوبی صورت پذیرد. از طرف دیگر، در صورت بروز نارضایتی سردفتر ناراضی با شرایطی می‌تواند تقاضای استعفای ـ ایجاد و نیز انحلال شرکت را داشته باشد. در هر دو صورت، وی می‌تواند انتصاب خود را در دفترخانه تشکیل شده به این منظور درخواست کند. و در صورت انحلال، اگر او آورنده حق معرفی جانشین به شرکت باشد، می‌تواند جانشین امتیاز سردفتری شرکت شود و بویژه از مشتری آن، که در طول زمان ایجاد شده است، بهره ببرد.