تحریم‌های سازمان ملل متحد و حاکمیت قانون

کتاب تحریم‌های سازمان ملل متحد و حاکمیت قانون

در اوایل قرن بیست و یکم، با نگریستن به گذشته از موضعی مسلط، به راحتی می‌توان فراموش کرد که زمانی شورای امنیت سازمان ملل متحد به راحتی قادر نبود از ابزار تحریمی خود استفاده نماید. از سال 1946 تا اواسط دهه 1990، سیاست جنگ سرد مانع از آن شد که شورای امنیت بتواند تحریم‌های توسل به زور مندرج در ماده 41 منشور ملل متحد را بیش از دو مرتبه اعمال کند. در سال 1966، شورای امنیت تحریم‌هایی را علیه رودزیای جنوبی و در سال 1977 این تحریم‌ها را علیه آفریقای جنوبی وضع کرد. اما بر عکس، دوران پس از جنگ سرد شاهد افزایش چشمگیر در تحریم‌های سازمان ملل متحده بوده است. از ماه اوت 1990، شورای امنیت بیش از 23 مرتبه از نظام تحریم‌های سازمان‌های ملل متحد استفاده کرد. این امر موجب شده است که تحریم‌های سازمان ملل متحد اکنون یکی از خصوصیات برجستة روابط بین‌الملل به شمار روند.

برای مشاهده مقالات معرفی کتب کلیک نمایید

در حالی که پایان تنش‌های جنگ سرد، پیش‌شرط‌هایی را برای تجدید حیات تحریم ایجاد کرد اما دو عامل اصلی در ظهور تحریم‌ها نقش داشتند. نخست، تحریم‌ها اغلب می‌توانند نمایانگر جایگزین‌های اعمال زور در شورای امنیت در راستای حفظ یا برقراری مجدد صلح و امنیت بین‌المللی باشند. از منظر سیاسی، دستیابی به حمایت لازم برای صدور مجوز اقدام نظامی دسته جمعی طبق مادة 42 منشور ملل متحد بسیار دشوار است زیرا دولت‌هایی که انتظار می‌رود بار اقدام نظامی جمعی را به دوش بکشند، نسبت به پذیرش مسئولیت پیامدهای جدی مالی، سیاسی و انسانی که احتمالاً نتیجة استفاده از تحریم‌های نظامی خواهند بود، اکراه دارند. بر عکس، عموماً این گونه تصور می‌شود که اعمال تحریم‌های غیرنظامی دربرگیرندة هزینه‌هایی کمتر از اعمال زور است. با اجازه دادن به تحریم‌ها، می‌توان شورای امنیت را به مثابة عاملی دید که یک اقدام نمادین قوی را علیه تهدیدهای صلح و امنیت بین‌المللی اتخاذ کرده بدون این که مسئولیتی را در قبال استفاده از زور بپذیرد یا بخواهد هزینه‌های آن را تقبل نماید. دوم، این گونه برداشت می‌شود که توان بالقوة تحریم‌ها برای دستیابی به اهداف سیاسی، با پیشرفت در فن‌آوری‌ها، ارتباطات و تجارت بین‌المللی افزایش یافته است. جهانی شدن، فضای رو به رشد به هم وابستگی را افزایش داده که بر اساس آن دولت‌ها به طور فزاینده‌ای متکی به پیوندهای تجاری و ارتباطی با جامعة بین‌الملل هستند. در این محیط اقتصادی به هم وابسته‌، برقراری نظام سخت تحریم‌های بین‌المللی، از این قدرت برخوردار است تا اقتصاد هدف را ویران کند و نخبگان سیاسی آن را به ورطة نابودی بکشاند.