مسئولیت متصدی حمل و نقل چند وجهی یا مرکب کالا در حقوق تجارت بین‌الملل

حمل و نقل یعنی انتقال اشخاص و کالاها از نقطه‌ای به نقطه ای دیگر، صنعتی که به تجهیز ملزومات حمل و نقل اشخاص و کالاها می‌پردازد، بخش مهمی از اقتصاد ملی را تشکیل می‌دهد که به صنعت حمل و نقل شهرت یافته است.

این صنعت سه بخش اساسی دارد: 1-- تجهیزات ساختاری: که مشتمل است بر شبکه‌های حمل و نقل و ترمینال‌ها مانند بنادر و فرودگاه‌ها 2-- وسایل حمل و نقل 3-- عملکرد: یعنی ضوابطی که وسایل حمل و نقل براساس آن در شبکه‌های حمل و نقل حرکت می‌کنند.

امروزه جابجایی کالاها به 5 روش عمده شامل حمل و نقل جاده‌ای، ریلی، آبی یا دریایی، هوایی و خط لوله انجام می‌شود. در این راستا هر یک دارای مزایا و محدودیت‌های خاص خود می‌باشد و چنان‌چه بتواند در قالب یک روش ترکیبی و یا به صورت چند وجهی در قالب یک سازمان یکپارچه به کار گرفته شود و به صورت مبدا و مقصد مدیریت شود می‌تواند مزایای متعددی نصیب سازمان متبوع نماید.

کنوانسیون رتردام (1): «کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد قرارداد حمل بین‌المللی کالا که به طور کامل یا بخشی از طریق دریا صورت می‌گیرد».

دولتهای عضو این کنوانسیون با تأکید بر این باور که تجارت بین‌الملل بر پایه‌های برابری و منفعت متقابل، عنصری مهم در ارتقای روابط دوستانه میان دولتهاست؛ متقاعد شده‌اند که هماهنگی و یکسانی تدریجی حقوق تجارت بین‌الملل با کاهش یا رفع موانع حقوقی جریان مبادلات بین‌المللی، به طرزی قابل توجه به ایجاد همکاری اقتصادی جهانی میان همه دولتها بر پایه‌ای تساوی, عدالت و منفعت جمعی و آسایش تمامی ملل کمک می‌کند. آنها معترف هستند که کنوانسیون بین‌المللی برای همسانی برخی قواعد حقوقی مرتبط با بارنامه که در بروکسل در 25 اوت 1924 امضا شد و پروتکل‌های آن و کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حمل کالا از طریق دریا که در 31 مارس 1978 در هامبورگ امضا شد. در سطحی وسیع در هماهنگ‌سازی حقوق حاکم بر حمل کالا از طریق دریا نقش داشته‌است.