نام ناشر | |
نام مولف | |
سال انتشار | 1397 |
نوبت انتشار | 1 |
قطع کتاب | وزیری شومیز |
تعداد صفحه | 252 |
تیراژ | 1000 |
شابک | 9786003462106 |
مطابق رویکرد سیستمی، انسانها به عنوان یکی از سیستمهای بیولوژیکی، مانند سایر سیستمها برای حفظ و بقای خود دارای نیازهایی میباشند. تأمین این نیازها به واسطه تعدد آنها و گاهاً به دلیل صعوبت رفع تمامی آنها توسط خود فرد موجب گردید تا افراد جامعه برای تأمین این نیازهای متعدد اقدام به تقسیم کار کنند تا از این طریق هر فرد با تخصص یافتن در یک شغل علاوه بر تأمین نیاز خود، با فروش مازاد تولید به تأمین سایر نیازهای خود بپردازد. بنابراین میتوان گفت عمل داد و ستد در جوامع بدوی و پس از آن، اشتغال به بازرگانی و تجارت از سابقه طولانی برخوردار میباشد. با پیچیده شدن جوامع و توسعه علمی ـ فناوری در سدههای اخیر، دولتها برای ایجاد نظم در جامعه ناگزیر به تدوین قوانین مدونی در عرصه بازرگانی و تجاری شدند.
این دسته از قوانین و مقررات تحت عنوان «حقوق تجارت» به عنوان یکی از عناوین اصلی رشته حقوق در مقطع کارشناسی تدریس میشود. علاوه بر رشته تحصیلی حقوق، به واسطه توسعه مباحث تجارتی و بازرگانی و ایجاد مباحث میان رشتهای، برخی دیگر از رشتههای دانشگاهی از جمله حسابداری و گمرک نیز واحد درسی مجزائی تحت عنوان حقوق تجارت یا حقوق بازرگانی را در لیست دروس اصلی خود قرار دادهاند
. با این تفاوت که دانشجویان غیرحقوقی به دلیل عدم آشنایی با اصطلاحات حقوقی در این زمینه ممکن است دچار مشکلاتی شوند، از طرفی سرفصلهای ارائه شده توسط وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در درس حقوق تجارت تا حدودی خلاصهای از مباحث حقوق تجارت یک تا چهار دوره کارشناسی حقوق میباشد که این امر میتواند مشکلات دانشجویان غیر حقوقی را دوچندان سازد.
از این رو سعی شده است تا در این اثر با تکیه بر مباحث مطروحه در آثار ارزشمند جناب آقای دکتر حسن ستوده تهرانی و جناب دکتر ربیعا اسکینی که به عنوان مهمترین منابع درسی و منابع امتحانی در دانشکدههای حقوق تدریس میشوند، تنظیم گردد. برای این منظور، با تأکید بر جنبه کاربردی، مباحث مطروحه در آثار ارزشمند فوق با اندکی تصرف و تلخیص و گاهاً با ارجاع به سایر منابع به صورتی تدوین شده است تا کلیه مباحث در یک مجلد، با رعایت جامع و نافع بودن آن، مورد استفاده دانشجویان حقوق و سایر دانشجویان و دانشپژوهان حقوق تجارت قرار گیرد.
حقوق تجارت بی شک از زمانی آغاز می شود که تجارت پا به عرصه وجود گذاشته است اما آنچه آغاز تمدن بازرگانی تلقی می شود به زمانی حدود دو هزار سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد، در این زمینه اسنادی چون الواح وارکا (حدود سال 2000 ق.م ) و کد حمورابی (در 1700 ق.م ) که اولین اسناد به دست آمده می باشند نشانگر آن هستند که در آن زمان جامعه تجاری با حقوق راجع به شرکتها در حد ابتدائی آشنا بوده اند، در تمدن فینیقیها نیز آثاری از قواعد تجاری (قاعده رودس) دیده می شود به نحوی که حدس زده می شود بسیاری از قواعد حقوق تجارت که از طریق حقوق یونان و روم به غرب رسیده است به طور ناشناسی از حقوق فینیقی ها بازمانده است، اما در بسیاری از جوامع باستانی دیگر چون مصر به علت محوریت زراعت در امر اقتصاد اثری از حقوق تجارت به طور مستقل دیده نمی شود. در سال 500 قبل از میلاد شکوفائی مباحث حقوق تجارت را در یونان باستان می توان مشاهده کرد، این تحولات تأثیر بسزائی بر تدوین قوانین و قواعد حقوقی پس از خود گذاشت، از جمله این آثار می توان به قرض به تجار و استفاده از حواله و برات در آن اشاره کرد
فهرست مطالب
مقدمه
فصل اول: کلیات
بخش اول: تاریخچه حقوق تجارت
گفتار اول: تاریخچه بین المللی حقوق تجارت
گفتار دوم: تاریخچه حقوق تجارت در ایران
بخش دوم : منابع حقوق تجارت
گفتار اول: منابع رسمی حقوق تجارت
مبحث اول: منابع رسمی با منشاء قانونگذاری
مبحث دوم: منابع رسمی با منشاء قضائی
گفتار دوم: منابع خصوصی حقوق تجارت
مبحث اول: عمل فعالان تجاری
مبحث دوم: عقاید علمای حقوق
بخش سوم: ارتباط حقوق تجارت با شعبات دیگر حقوق
مبحث اول: ارتباط حقوق تجارت با حقوق اساسی
مبحث دوم: ارتباط حقوق تجارت با حقوق مدنی
مبحث سوم: ارتباط حقوق تجارت با حقوق اداری
مبحث چهارم: ارتباط حقوق تجارت با حقوق جزا
مبحث پنجم: ارتباط حقوق تجارت با حقوق کار
مبحث ششم: ارتباط حقوق تجارت با حقوق بین المللی خصوصی
فصل دوم: تجار و عملیات تجارتی
بخش اول: تجار
گفتار اول: تعریف تاجر
مبحث اول: تاجر از منظر نظریه های شخصی و موضوعی
مبحث دوم: تعریف تاجر در قانون تجارت ایران
گفتار دوم: اشخاص تاجر
مبحث اول: اشخاص حقیقی تاجر
مبحث دوم : اشخاص حقوقی تاجر
بخش دوم : معاملات و عملیات تجارتی
گفتار اول: عملیات تجارتی ذاتی
مبحث اول : معاملات برواتی
مبحث دوم: عملیات تجارتی توزیعی
مبحث سوم: عملیات تجارتی تولیدی
مبحث چهارم: عملیات تجارتی خدماتی
مبحث پنجم : معاملات دریایی
گفتار دوم : اعمال تجارتی تبعی
مبحث اول: کلیه معاملات بین تجار و کسبه و صرافان و بانکها
مبحث دوم : کلیه معاملاتی که تاجر با غیر تاجر برای حوائج تجارتی خود می نماید
مبحث سوم : کلیه معلاملاتی که اجزاء یا خدمه یا شاگرد تاجر برای امور تجارتی ارباب خود انجام می دهد.
مبحث چهارم: کلیه معاملات شرکتهای تجارتی
فصل سوم: دفتر ثبت تجارتی و دفاتر تجارتی
بخش اول : دفتر ثبت تجارتی
گفتار اول : محل ثبت تجارتی
گفتار دوم: اشخاصی که باید نام خود را در دفتر ثبت تجارتی ثبت کنند
گفتار سوم : آثار حقوقی ثبت یا تجارتی
بخش دوم : دفاتر تجارتی
گفتار اول : انواع دفاتر تجارتی
مبحث اول : دفتر روزنامه
مبحث دوم: دفترکل
مبحث سوم: دفتر دارائی
مبحث چهارم: دفتر کپیه
گفتار دوم: پلمپ دفاتر تجارتی و آثار ناشی از آن
فصل چهارم: شرکتهای تجارتی
بخش اول : شخصیت حقوقی شرکتهای تجارتی
گفتار اول: آغاز، تغییرات و پایان شخصیت حقوقی
مبحث اول: آغاز شکل گیری شخصیت حقوقی شرکتهای تجارتی
مبحث دوم: تبدیل شرکت تجارتی
مبحث سوم: ادغام و تجزیه شرکتهای تجارتی
مبحث چهارم: پایان شخصیت حقوقی شرکتهای تجارتی
گفتار دوم: ملزومات حاکم بر شخصیت حقوقی شرکتهای تجارتی
مبحث اول: اهلیت
مبحث دوم: اقامتگاه
مبحث سوم: تابعیت
مبحث چهارم: دارائی شرکتهای تجارتی
بخش دوم: اقسام شرکتهای تجارتی
گفتار اول: شرکت سهامی
مبحث اول: معرفی شرکت سهامی
مبحث دوم: شخصیت حقوقی شرکت سهامی
مبحث سوم: شرکت سهامی عام
مبحث چهارم: شرکت سهامی خاص
مبحث پنجم: انواع سهام
مبحث ششم: اوراق قرضه
مبحث هفتم: ارکان شرکت سهامی
مبحث هشتم: حیات شرکت سهامی
مبحث نهم: بطلان شرکت سهامی
مبحث دهم: انحلال شرکت سهامی
گفتار دوم: شرکتهای غیرسهامی
مبحث اول: شرکت با مسئولیت محدود
مبحث دوم: شرکت تضامنی
مبحث سوم: شرکت مختلط غیرسهامی
مبحث چهارم: شرکت مختلط سهامی
مبحث پنجم: شرکت نسبی
مبحث ششم: شرکت تعاونی
فصل پنجم: اسناد تجارتی
گفتار اول: برات
مبحث اول: تعریف و ماهیت حقوقی برات
مبحث دوم: شکل برات
مبحث سوم: قبولی برات
مبحث چهارم: نکول برات
مبحث پنجم: ضمانت در برات
مبحث ششم: وعده برات
مبحث هفتم: ظهرنویسی
مبحث هشتم: مسئولیت امضاکنندگان برات
مبحث نهم: پرداخت برات
مبحث دهم: حقوق و وظایف دارنده برات
مبحث یازدهم: اعتراض یا واخواست برات
مبحث دوازدهم: برات رجوعی
مبحث سیزدهم: برات و قوانین خارجی
گفتار دوم: سفته
مبحث اول: شکل سفته
مبحث دوم: ضمانت اجرای عدم قید مندرجات قانونی
مبحث سوم: مقایسه برات و سفته
گفتار سوم: چک
مبحث اول: تعریف و فوائد چک
مبحث دوم: چک عادی
مبحث سوم: چک های خاص
مبحث چهارم: الزامات صدور چک
مبحث پنجم: ضرورت وجود محل و ضمانت های آن
مبحث ششم: انتقال و پرداخت چک
گفتار چهارم: قبض انبار
مبحث اول: تعریف و ماهیت قبض انبار
مبحث دوم: ظهرنویسی قبض انبار
مبحث سوم: پرداخت قبض انبار
گفتار پنجم: اسناد در وجه حامل
مبحث اول: مقررات حاکم بر سند در وجه حامل
مبحث دوم: مفقود شدن اسناد در وجه حامل
فصل ششم: مالکیت تجارتی و صنعتی
گفتار اول: مایه تجارتی
گفتار دوم: سرقفلی
گفتار سوم: اسم تجارتی
گفتار چهارم: علایم تجارتی و صنعتی
گفتار پنجم: حق اختراع
گفتار ششم: رقابت مکارانه و تقلید از علائم تجارتی و اختراعات
فصل هفتم: قراردادهای تجارتی
گفتار اول: شرایط واردات و صادرات کالا
گفتار دوم: اقسام فروش تجارتی
گفتار سوم: قراردادهای تجارتی بین المللی
گفتار چهارم: قرارداد حمل و نقل
فصل هشتم: ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته
بخش اول: ورشکستگی
گفتار اول: تحقق ورشکستگی
مبحث اول: تاجر بودن، شرط اساسی ورشکستگی
مبحث دوم: توقف از پرداخت دیون
گفتار دوم: احراز ورشکستگی
مبحث اول: دادگاه صلاحیتدار
مبحث دوم: اشخاصی که میتوانند تقاضای ورشکستگی تاجر را تقدیم کنند
گفتار سوم: شرایط صدور حکم ورشکستگی
مبحث اول: حکم دادگاه
مبحث دوم: آگهی حکم دادگاه
مبحث سوم: اجرای موقت حکم و طرق شکایت از آن
گفتار چهارم: آثار ورشکستگی
مبحث اول: آثار ورشکستگی نسبت به اموال تاجر
گفتار پنجم: مسئولیتها و مجازاتهای ناشی از ورشکستگی
مبحث اول: ورشکستگی به تقصیر
مبحث دوم: ورشکستگی به تقلب
مبحث سوم: ورشکستگی عادی
مبحث چهارم: مسئولیتها و مجازاتهای اشخاص ثالث
بخش دوم: تصفیه امور ورشکسته
گفتار اول: ارگانهای تصفیه
مبحث اول: ارگانهای تصفیه در قانون تجارت
مبحث دوم: ارگانهای تصفیه به موجب قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی
گفتار دوم: اقدامات مربوط به تصفیه
مبحث اول: اقدامات اولیه تصفیه
مبحث دوم: تعیین دارائی تاجر ورشکسته
مبحث سوم: قرارداد ارفاقی
مبحث چهارم: فروش اموال تاجر ورشکسته
مبحث پنجم: تقسیم دارائی تاجر میان طلبکاران
مبحث ششم: خاتمه ورشکستگی
گفتار سوم: اعاده اعتبار تاجر ورشکسته
مبحث اول: اعاده اعتبار پس از پرداخت کلیه دیون
مبحث دوم: اعاده اعتبار تاجری که کلیه دیون خود را نپرداخته است
مبحث سوم: تشریفات تحصیل اعاده اعتبار